Ríkisútvarpið er ekki lengur fyrst með fréttirnar heldur mbl.is

Morgunblaðið er skjótvirkasti fjölmiðill dagsins. Langi menn að vita hvað sé á seyði fara þeir inn á mbl.is og við blasir það sem síðast hefur borið til tíðinda.

Það hefði einhvern tíma þótt saga til næsta bæjar ef einhver hefði haldið því fram að miðill eins og Morgunblaðið skyti útvarpsstöðum ref fyrir rass með jafnskjótvirkum fréttaflutningi og raun ber vitni. Alúðin og metnaðurinn sem starfsmenn Morgunblaðsins hafa lagt við netútgáfuna mætti vera öðrum fjölmiðlum hér á landi til fyrirmyndar.

Þá er Morgunblaðið eini netmiðillinn hér á landi sem ég veit að hafi hugað sérstaklega að aðgengismálum. Hið sama verður hvorki sagt um Ríkisútvarpið né Vísi og aðra miðla í eigu 365. Fréttablaðið hefur til að mynda lítið eða ekkert gert til þess að bæta aðgengi að efni blaðsins. Þetta er dapurlegt því að Kári Jónasson, ritstjóri, fór eitt sinn á ráðstefnu um fjölmiðla og fatlað fólk og ætti að gera sér grein fyrir þýðingu þess að gera blaðið auðlæsilegt öllum en ekki sumum.

Þegar Morgunblaðið eignaðist Blaðið vonaði ég að efni þess yrði einnig aðgengilegt. En þar sparar Mogginn.

Vefur Ríkisútvarpsins hefur verið endurnýjaður nokkrum sinnum að undanförnu og af einhverjum ástæðum hefur oftast nær hallað á ógæfuhliðina eftir hverja breytingu. Með ábendingum og aðfinnslum hefur tekist að leiðrétta sumt. Ríkisútvarpið sinnir þó engan veginn þeirri skyldu sinni að uppfylla markmið stefnu ríkisstjórnarinnar um aðgengi að upplýsingasamfélaginu. Í úttekt, sem gerð var á heimasíðum u.þ.b. 200 íslenskra vefja kom Ríkisútvarpið einna verst út. Þetta er dapurlegt því að starfsmenn þar á bæ ættu að hafa til þess alla burði að bæta aðgengið. Þó ber að hrósa Ríkisútvarpinu fyrir það sem vel hefur til tekist og má þar sérstaklega nefna vefupptökur stofnunarinnar. Þær gera fólki kleift að njóta ýmislegs efnis hvenær sem menn hafa tíma eða orku til að hlusta.

Hvernig voru símahleranir stundaðar?

Mikið hefur verið rætt um símahleranir að undanförnu og virðist sem ýmsir hafi kosið að segja ekki allan sannleikann í þessum málum. Sumir, vinstrisinnaðir kunningjar mínir héldu því fram að símar þeirra væru hleraðir, en ég lagði aldrei trúnað á það. Einnig hafði ég aldrei á tilfinningunni að sími minn væri hleraður, enda var þar sjaldan rætt um nokkuð það sem kallast gætu landráð.

Faðir minn, Helgi Benediktsson, athafnamaður í Vestmannaeyjum, hafði margvísleg samskipti við fjölmarga menn. Hann sagði oft frá því að í samtölum þeirra Hermanns Jónassonar hefði símahleranir borið á góma. Hið sama sagði Magnús Kjartansson, ritstjóri, ráðherra og baráttumaður fyrir auknum rétti fatlaðs fólks. Einhvern tíma voru þeir á tali, hann og Hermann Jónasson. Skyndilega hafði Hermann sagt að hann gæti ekki rætt um tiltekið mál þar sem sími Magnúsar væri hleraður.

Í gær átti ég símtal við góðvin minn sem bar brigður á sögusagnir um hleranir á síma Jóns Baldvins. Lýsti ég þá fyrir honum í stórum dráttum hvernig þessar hleranir hefðu farið fram. Ég sagði honum að fyrrum starfsmaður hjá Pósti og síma hefði skýrt mér frá því hvernig slíkar hleranir færu fram og hvar þær hefðu verið stundaðar. Hefði hann einnig sagt mér að tengja þyrfti hlustunartól inn á hvert númer í símstöðinni. Ég man ekki betur en að ég hafi eitt sinn fengið að skoða þessa stjórnstöð. Þá var ekkert rætt um hleranir heldur einungis um tengingar við einstök símanúmer þegar verið væri að kanna bilanir.

Síðan komu hádegisfréttirnar og mjög svipuð lýsing, sem höfð var eftir Jóni Baldvin Hannibalssyni.

Nú veit ég ekki, hvort þessi fyrrum starfsmaður Pósts og síma, sem hafði samband við Jón Baldvin, er sá sami sem lýsti hlerununum fyrir mér á sínum tíma. Ég mun ekki upplýsa hver þetta var. Lesi þessi maður hins vegar þennan pistil er honum velkomið að vitna í samtal okkar sem fór fram í október 1988

Sumir segja að svokallað flokkseigendafélag Sjálfstæðismanna á Seltjarnarnesi vegi nú að stjórnsýslu og lýðræði innan bæjarins.

Í dag barst í póstkassa Seltirninga bæklingur sem fjallar um hugmyndir sem settar hafa verið fram um landfyllingu norðan Eiðistorgs, en þar hefur Hagkaupskeðjan hug á að reisa verslunarmiðstöð.

Hugmyndin er sú að Bónus og Hagkaup hafi þar aðstöðu í verslunarmiðstöð sem byggð verði á landfyllingunni. Þar með losnaði húsnæði það sem Hagkaup hafa á Eiðistorgi og til yrði fyrsta flokks rými undir stjórnsýslu Seltjarnarness. Væri það sennilega skynsamlegur kostur til þess að lífga torgið við.

Bónusverslunin verður að víkja af Hrólfskálamelnum innan skamms og þá verður skarð fyrir skildi hjá ýmsum sem hafa notið góðs af lágu vöruverði. Með verslunarmiðstöðinni á landfyllingunni yrði ekki einungis Seltirningum séð fyrir lágvöruverslun heldur miklumhluta vesturbæjar Reykjavíkur. Ef rétt verður á málum haldið getur slík verslunarmiðstöð ýtt undir aðra þjónustu í bænum og þannig orðið þó nokkur margfeldisáhrif. Þá skilst mér að gert sé ráð fyrir hjólreiða- og göngustígum á landfyllingunni svo að ekki þyrfti að eyðileggja þá góðu aðstöðu sem nú er meðfram ströndinni.

Þegar þessi bæklingur er skoðaður er hann merktur nafnlausum hópi áhugamanna um byggð á Seltjarnarnesi. Enginn er þar nafngreindur.

Það er í meira lagi skrítið að áhugafólk skuli fara þannig að. Forystumenn virðast ekki ljá nafn sitt á plaggið heldur virðist hér um einhvern hulduher að ræða. Fróðir menn hafa þó tjáð mér að hér séu nokkrir áhugasamir sjálfstæðismenn á ferðinni og nefndu heimildammenn mínir þá Flokkseigendafélagið, hvað sem það þýðir nú.

Fremur finnast mér vinnubrögð þessara Sjálfstæðismanna óviðkunnanleg. Ég geri ráð fyrir að mál þetta sé nú í athugun innan skipulagsnefndar bæjarins og ef að líkum lætur verður það sett í grenndarkynningu. Væntanlega þarf það einnig að fara í umhverfismat og þá hefði væntanlega fengist vitrænni umræða um það en með litprentuðum bæklingi nafnlauss hulduhers sem vill engu breyta á Seltjarnarnesi.

Hefði ekki verið eðlilegra að bíða þess að eðlileg grenndarkynning færi fram í stað þess að reyna að fyrra bragði að hafa áhrif á skoðanir Seltirninga með þessum hætti?

Nú veit ég ekki nákvæmlega hverjir eru í þessum hópi. Nefndir hafa verið við mig líklegir einstaklingar, en ég læt nöfnin liggja milli hluta. Af einhverjum ástæðum virðast þeir hafa undir höndum gögn sem skipulagsnefnd vinnur með.

Með þessum hætti er í raun vegið að eðlilegu lýðræði og stjórnsýslu í bænum. Bæklingur er gefinn út sem hlýtur að kosta nokkurt fjármagn. Ætla má því að einhverjir fjármagnseigendur, sem eiga einhverra hagsmuna að gæta, standi þarna að verki.

Ýmsar hugmyndir voru ræddar um verslunarmiðstöðvar á Seltjarnarnesi og umferð hingað á nesið á meðan ég sótti bæjarstjórnarfundi. Menn voru sammála um að umverðin um Nesveginn vegna Eiðistorgsins væri óeðlilega mikil og Nesvegurinn bæri hana trauðla. Verði landfyllingin byggð norðan við Eiðistorg og verslunin flutt þangað beinist umferðin einnig norður af byggðinni og léttir á Nesveginum sem er fyrst og fremst íbúðagata. Þess vegna hljóta menn að skoða þessar hugmyndir með jákvæðu hugarfari og leggja fram skynsamlegar tillögur um breytingar ef breyta þarf.

En að lokum: Sjón verður sjálfsagt sögu ríkari. Það er enginn fúsari að viðurkenna en undirritaður.

Atvinnuþróunarsjóður blindra og sjónskertra - hugmynd handa Blindrafélaginu og stórfyrirtækjum

Í gær var tilkynnt í fjölmiðlum að ein öflugasta fyrirtækjasamsteypa Íslands hefði myndað sérstakan sjóð til þess að standa að útrás íslenskra tónlistarmanna á erlenda markaði. Fagna ber því að öflug fyrirtæki sjái ástæðu til að fjárfesta í menningu og er íslenskum tónlistarmönnum óskað til hamingju með þetta framtak fyrirtækisins.

Ýmsir hópar komast í tísku hjá stjórnvöldum eða almenningi. Ræður þar miklu hvernig haldið er á málum þeirra. Fatlað fólk hefur oft orðið fyrir slíkum tískuáhrifum og hefur margt gott af því hlotist. Nú fer Freyja Haraldsdóttir og boðar að það séu forréttindi að vera fatlaður. Það má til sanns vegar færa að svo sé, svo fremi sem menn átta sig á að það eru viss forréttindi að vera ekki eins og aðrir, eins og fariseinn sagði í bæn sinni til Drottins hér um árið. Niðurstaðan er sem sagt sú að menn eigi að njóta þess að vera eins og þeir eru og það hefur Freyja svo sannarlega gert.

En víkjum nú að kjarna málsins:

Mér leikur grunur á að atvinnuleysi sé talsvert á meðal ungs, blinds og sjónskerts fólks og hið sama eigi við um fleiri hópa fatlaðra. Væri ekki ráð að Blindrafélagið beitti sér fyrir stofnun atvinnuþróunarsjóðs blindra og sjónskertra. Reynt yrði að fá stuðning frá atvinulífinu til þess að fjármagna sjóðinn. Meginhlutverk hans yrði að styðja við bakið á einstaklingum sem væru í atvinnuleit og stofna til raunhæfrar endurhæfingar.

Hér á landi er lítil sem engin atvinnuendurhæfing sniðin að þörfum blinds fólks. Úr því er hægt að bæta.

Með stuðningi atvinnulífsins og stofnun öflugrar þekkingarmiðstöðvar blindra og sjónskertra með myndarlegu fjárframlagi frá hinu opinbera væri hægt að lyfta grettistaki í þessum málum.

Flutningur málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga

Um daginn hætti Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson sem formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga. Flestir eru sammála um að hann hafi unnið þar gott starf og verið farsæll formaður.

Í viðtali sem birtist við hann í Morgunblaðinu þegar þing sambandsins var í undirbúningi ræddi hann um að nauðsynlegt væri að semja við ríkið um að sveitarfélögin tækju við fleiri málaflokkum, þar á meðal málefnum fatlaðra. Ef ég man rétt orðaði hann það svo að viðræður væru í undirbúningi um þetta mál.

Ég tók dálítið nærri mér að hann skyldi ekki minnast á að samtök fatlaðra kæmu að þessu máli því að %u201Cekkert um okkur án okkar,%u201D eins og segir í kjörorði Evrópusamtaka fatlaðra.

Öryrkjabandalag Íslands hafnaði fyrir 7 árum hugmyndum um yfirfærslu málaflokksins til sveitarfélaga og færði fram gild rök gegn yfirfærslunni. Síðan þau rök voru sett fram hefur í raun og veru fátt breyst. Síðast þegar tilraun var gerð til þess að svipta málaflokknum til ríkisins bar Páll Pétursson gæfu til þess að leggjast gegn því m.a. vegna andstöðu Öryrkjabandalagsins.

Segja verður hverja sögu eins og hún er. Fæst sveitarfélög standa undir þeim kröfum sem ætlast verður til að þau uppfylli til þess að sinnt verði þörfum fatlaðra nemenda. Skulu nefnd nokkur dæmi:

Fyrir tveimur árum var Blindradeild Álftamýrarskóla lögð niður og þar með gengið á milli bols og höfuðs á sérstakri þjónustu fyrir blind grunnskólabörn og sjónskert. Ríkið hefur firrt sig allri ábyrgð í þessu máli og þess vegna komst Reykjavíkurborg upp með þetta.

Allt of algengt er að ófaglært fólk sé ráðið inn í bekki til þess að sinna fötluðum börnum. Vitað er að bekkjarkennarar komast ekki yfir að sinna þeim til jafns við aðra nemendur og hefur því verið talið rétt að ráða til þess svo kallaða stuðningsfulltrúa. Margir þeirra hafa enga þekkingu á þeirri fötlun sem þeir eiga að sinna. Flestum er þó áreiðanlega sameiginlegt að þeir vilja gera sitt besta til þess að fötluðum nemendum gangi vel og þeim líði sem best í almennum bekkjum.

Þá leikur grunur á að í Reykjavík sé nú svo þrengt að fjárhag sérskóla fatlaðra að faglegt starf sé í hættu. Sums staðar á landsbyggðinni er það í ólestri þótt vissulega séu til ánægjulegar undantekningar.

Fötluð börn eru lítill minnihluti í skólum landsins og því vekur það litla athygli hvernig þeim er í raun sinnt. Sumir forystumenn fatlaðra hér á landi og á Norðurlöndum trúðu því að með aukinni samskipan kæmi vaxandi jafnrétti fatlaðra. Vel má vera að eitthvað hafi þokast í rétta átt. En hugur virðist ekki ætíð fylgja máli þegar æðstu stjórnendur segjast geta tryggt rétt fatlaðra skólabarna til jafns við ófötluð börn.

Í lögum um álefni fatlaðra er talað um sérstaka liðveislu sem fólk eigi rétt á vegna fötlunar sinnar, en sveitarfélögin veita almenna liðveislu. Auðvitað væri æskilegt að þessi þjónusta væri á sömu hendi og í raun ætti að vera hægt að gera samninga um liðveisluþáttinn millum sveitarfélaga og svæðisskrifstofa málefna fatlaðra til þess að tryggja eðlilega samþættingu. Ég veit að sum sveitarfélög í landinu hafa gengið frá slíkum samningum, en þeir eru enn of fátíðir.

Það er mikil einföldun að halda því fram að unnt sé að flytja málefni fatlaðra til sveitarfélaganna. Jafnan eru ýmis mál sem hljóta að verða á könnu ríkisins bæði vegna fámennis ýmissa byggðarlaga og ekki síst vegna þess að miklu máli skiptir að jafnréttis sé gætt. Í Noregi og Svíþjóð hrökklast fólk milli sveitarfélaga vegna þess að það flýr lélega þjónustu hjá einu sveitarfélaginu og sækir þangað sem þjónustan er betri. Ekki þætti það til eftirbreytni hér á landi.

Fjölskyldur blindra barna velta fyrir sér hvort þær þurfi að flytja af landinu til þess að börnin fái eðlilega kennslu. Í sumar flúði ein fjölskylda land. Hún telur sig ekki geta flutt aftur hingað um sinn vegna þess að barn þeirra eigi ekki að neinu að hverfa.

Áður en hægt verður að hefja viðræður um flutning málefna fatlaðra til sveitarfélaganna þurfa menn að skilgreina vendilega hvaða málefni verði um að ræða og hvernig eftirliti með þjónustunni verði háttað. Þá verður einnig að taka mið af því umhverfi sem hlýtur að skapast þegar alþjóðasáttmálinn um réttindi fatlaðra tekur gildi. Þá er ekki víst að flutningurinn borgi sig.

Valdsmenn í þessu landi, hvaða störfum sem þeir gegna, verða að hætta að tala um fatlað fólk eins og sauðfé sem leiða á til slátrunar. Ætlast verður til að fötluðu og öldruðu fólki sé sýnd sambærileg virðing og stéttarfélögum þegar samið er um kaup og kjör manna.

Ekkert um okkur án okkar!