Er rógburður réttmætur í fjölmiðlum?

Ég varð í tvígang hissa á forystu Framsóknarflokksins fyrir helgi. Fyrra skiptið voru skiptin í stjórn Landsvirkjunar þegar Jóhannesi Geir Sigurgeirssyni var að því er virtist vikið frirvaralaust úr embætti. Þegar ég hugsaði málið betur datt mér í hug að þarna hefði Jón formaður sennilega verið að undirbúa næstu helmingaskiptaríkisstjórn, en háværar raddir heyrast nú úr Sjálfstæðisflokknum að sennilega væri illskást að halda áfram með Framsóknarflokknum á svipaðri braut eftir kosningar. Breyti Geir Haarde um stíl og gerist félagshyggjusinnaðri á hann vísan bandamann í framsóknarmönnum.

Þá varð mér ónotalega við þegar ég heyrði af máli verðandi tengdadóttur Jónínu Bjartmars og þótti það með ólíkindum að jafnskynsöm kona léti hafa sig út í annað eins og það sem hún var sökuð um. Ég fylgdist síðan með meintu viðtali í kastljósi föstudagsins þegar Helgi Seljan, yngri hugðist myrða umhverfisráðherra í beinni útsendingu. Þar tókust á prúðmennskan og skrýlsæðið. Það var eitthvert misheppnaðasta upphlaup nokkurs fjölmiðlamanns sem ég hef orðið vitni að. Helgi fór offari, hleypti viðmælanda sínum sjaldan að og úr varð at eins og þegar reiður griðungur ræðst á rautt klæði.

Þeir, sem rætt hefur verið við úr allsherjarnefnd Alþingis um þetta mál eru sammála um að ekkert óeðlilegt hafi verið við þessa afgreiðslu. Hitt er þó annað að stundum hefur allsherjarnefnd ekki farið jafnmjúkum höndum um fólk sem hefur ekkert til saka unnið en að vera frá svæðum sem talin eru vaasöm, eins og t.d. frá Austurlöndum nær. Ég ætla hér ekki að tíunda einstök tilvik. En slík ósamkvæmni býður jafnan hættunni heim og í þessu máli átti greinilega að gera Jónínu Bjartmars að fórnarlambi.

Það skyldi þó ekki vera að Helgi Seljan, kæmi Jónínu á þing með hamagangi sínum. Sem fjölmiðlamaður ráðlegg ég honum eindregið að athuga sinn gang og vanda umfjöllun sína um þau mál sem hann tekur fyrir. Umræður, sem einkennast af upphrópunum, frammíköllum og dylgjum eru engum sæmandi. Helgi ætti að muna þær reglur sem tíðkaðar voru í hólmgöngum til forna. Gunnlaugs saga ormstungu væri honum holl lesning.

Í stað þess að fremja pólitískt morð á viðmælanda sínum hefur Helgi framið sjálfsmorð sem sjónvarpsmaður.

Stjórnin heldur varla velli.

Það er skemmtilegt að fylgjast með skoðanakönnunum nú fyrir kosningar. Ég get ekki hrósað mér af því að vera pólitískur spámaður, en óneitanlega býður mér í hug að nokkrar breytingar verði á ríkisstjórn að kosningum loknum:

Fjórflokkurinn virðist vera að styrkja sig í sessi, en síðasta könnun sýnir að Framsókn, Sjálfstæðisflokkur, Samfylking og Vinstrigrænir komi mönnum á þing. Önnur framboð séu vonlaus. Íslandshreyfingin hefur misst af lestinni, Frjálslyndi flokkurinn hefur orðið kynþáttafordómum að bráð og í raun virðist Margrét Sverrisdóttir hafa dæmt sig til dauða með því m.a. að vera of seint á ferðinni með Íslandshreyfinguna. Baráttusamtökin mælast varla.

Héðan af er sennilega skást að veðja á einhvern fjórflokkanna í stað þess að kasta atkvæði sínu á glæ með því að eyða því í Baráttusamtökin, Frjálslynda flokkinn eða Íslandshreyfinguna. Þannig eygja þeir, sem vilja stjórnina feiga, von um að fá nýja stjórn og þeir, sem vilja áframhaldandi stjórnarsamstarf, geta látið sig dreyma um það.

Eins og málin horfa nú við hlýtur að fara svo að Sjálfstæðisflokkurinn freisti þess að mynda stjórn með einhverjum öðrum en Framsóknarflokknum, enda verður hann að reyna að ná vopnum sínum eins og Alþýðuflokkurinn forðum eftir viðreisnarstjórnina. En Alþýðuflokkurinn beið þess aldrei bætur að hafa verið undir verndarvæng Sjálfstæðisflokksins í 12 ár og sömu örlög bíða sjálfsagt Framsóknarflokksins.

Gleðilegt sumar!

Getur Sjálfstæðisflokkurinn gert upp við fortíðina?

Lítil frétt á mbl.is í gærkvöld vakti athygli mína og þessi frétt er þarna enn. Þar er greint frá því að samþykt hafi veriðmeð naumum meirihluta á landsfundi flokksins að Sjálfstæðisflokkurinn ætti ekki hlut að stuðningi við ríkisstjórnir sem aðhylltust eða stæðu fyrir hryðjuverkum.

Það er margt, góðviljað fólk í Sjálfstæðisfloknum. Allt of algengt er að þetta góðviljaða fólk þori ekki eða vilji ekki taka eindregna afstöðu í ýmsum álitamálum samtímans heldur fari undan í flæmingi þegar að er sótt. Þetta er einnig einkenni ýmissa framsóknarmanna og hefur leitt til þess að stefna þessara flokka í ýmsum málum er nokkuð þokukennd.

Það er leitt til þess að hugsa að Sjálfstæðisflokkurinn, eða réttara sagt forysta hans, hefur átt hlut að einhverju mesta illvirki samtímans. Ekki bætir úr skák að forysta Framsóknar var samsek í málinu. Hér á ég við stuðning íslensku ríkisstjórnarinnar við innrásina í Írak, sem framin var að undirlagi Bandaríkjamanna, en þeir höfðu fyrst og fremst hug á að ná yfirráðum yfir auðlindum landsins. Hvorki Halldór, Davíð né Geir hafa séð ástæðu til þess að biðjast afsökunar á aðild sinni að þessu illvirki og Jón Sigurðsson fór eins og köttur kringum heitan graut þegar hann fjallaði um málið á miðstjórnarfundi Framsóknarflokksins í haust. Síðan þorði hann ekki að standa við orð sín á Alþingi.

Í morgunblaðin í dag er mikið skrifað um Írak. Flest er þar á einn veg, lýsingar á eymd, baráttu, illvirkjum, ofsóknum, einelti, fátækt, örbirgð, örvæntingu og hryggð. Allt þetta eru afleiðingar innrásar bandamanna með stuðningi hinna vinveittu ríkja.

Ein frásögnin endar á því að blaðamaður, sem greinilega hefur verið brugðið, heiti því að reyna að liðsinna konu sem mátti sæta ótrúlegum hremmingum. En hvað getur blaðamaðurinn gert? Íslendingar ætla að veita einhverjum fjármunum í að byggja upp það sem eyðilagt var í Írak. Ætla Íslendingar að bjóða fórnarlömbum trúgirni sinnar og fylgispektar við Bandaríkin skjól hér á landi?

Mikið myndi Sjálfstæðisflokkurinn vaxa í áliti ef landsfundurinn samþykkti ályktun þar sem því yrði lýst yfir að flokkurinn afturkallaði stuðning sinn við innrásina í Írak og hvetti til þess að aðdragandi stuðningsins yrði rannsakaður og þeir, sem að þeim stuðningi stóðu, yrðu látnir sæta ábyrgð. Sæmd hinna ábyrgu yrði jafnframt mikil og fordæmi flokksins einstætt á meðal vestrænna lýðræðisflokka.

Senn líður að jólum.

Dagskrá Rásar 1 hófst með jólalagi í morgun, "Nóttin var sú ágæt ein".

Við hjónin hlustum á Rás eitt á morgnana. Við kveikjum á útvarpstækinu upp úr kl. hálfsjö þegar við setjumst að morgunverði. Þá dynur oftast á eyrum okkar eitthvert poppöskur, en Ríkisútvarpið tímir ekki lengur að rjúfa sameiginlega útsendingu beggja rása fyr en með veðurfregnum kl. 06:45. Vænlegra væri þó að breyta um tónlist um það leyti sem fleistir skreiðast á fætur á morgnana og leika eitthvað bitastæðara en öskurpopp.

Í morgun voru veðurfregnirnar á sínum stað og síðan morgunbænin. Á eftir bæninni lék tæknimaðurinn, sem var á vakt, hið alkunna lag Sigvalda Kaldalóns, "Nóttin var sú ágæt ein". Við hjónin vorum sammála um að þetta væri jólalag og minnti þetta okkur á eftirfarandi sögu:

Einhvern tíma eftir miðja síðustu öld, þegar Guðmundur Jónsson, óperusöngvari, var orðinn framkvæmdastjóri Ríkisútvarpsins, vildi svo til daginn eftir þrettándann að það vantaði morgunbæn. Magnaravörðurinn hringdi til Guðmundar sem baðan að taka bara einhverja gamla bæn. Magnaravörðurinn gerði það. Þetta var þá bæn sem séra Jakob Jónsson hafði lesið inn á band og hófst þannig: "Senn líður að jólum".

Hamingjusamir hjólreiðamenn og sjálfstæðir græningjar:)

Vinstri menn hafa oft skammað Sjálfstæðisflokkinn fyrir sinnuleysi í umhverfismálum. Þó verður að geta þess er vel hefur verið gert, og enn kalla menn Ægisíðustíginn Markúsarstíg til minningar um borgarstjóratíð Markúsar Arnar Antonssonar. Markúsarstígurinn varð svo vinsæll að ekki var hægt annað en að halda áfram á sömu braut.

Í gær kynnti Sjálfstæðisflokkurinn stefnu sína í umhverfismálum í Reykjavík. Eru þar vissulega stigin mikilvæg skref í rétta átt. Hér verður einungis fjallað um tvö þeirra góðu mála sem flokkurinn ætlar að hrinda í framkvæmd:

Það er svo sannarlega kominn tími til að breikka hjólreiðastíginn sem hefst við Ægisíðu. Jafnvel ætti að skilja að hjólreiða- og göngureinarnar og samræma hvoru megin hjólað er. Á Ægisíðunni er það landmegin en þegar komið er yfir Miklubrautina snýst þetta við.

Þá eru hættulegir staðir á stígnum þar sem oft hefur legið við stórslysum. Nefna má hornið við dælustöðina skammt frá flugvellinum. Þau ósköp þarf að lagfæra.

Síðan þarf að endurskoða ýmsa aðra stíga sem liggja í alls konar hlykkjum um landið upp hóla og hæðir og eru erfiðir yfirferðar.

Að lokum skal bent á að stígurinn meðfram Eiðisgranda hefur verið ófær á kafla eftir skemmdir fyrir um mánuði. Hefði verið um akbraut að ræða væri löngu búið að gera við skemmdirnar.

Bjóða á námsfólki ókeypis í strætó. Í raun ætti þetta einnig að gilda um aldraða og öryrkja og leggja ætti öryrkjakortin niður. Örorkuskírteini TR ættu að nægja sem aðgöngumiðar. Nú fær blint og sjónskert fólk ókeypis í strætó og hefur verið svo áratugum saman. sárafáir úr þessum hópi nota vagnana. Biðstöðvar eru ekki kallaðar upp og umferð um borgina er orðin erfiðari blindu og sjónskertu fólki en áður þar sem skipulag hennar tekur í æ ríkara mæli mið af þörfum bílsins. Um leið og ljósaskiltum með nöfnum biðstöðva verður komið fyrir í vögnunum er full ástæða til að setja í þá talbúnað sem tilkynnir heiti biðstöðvanna.

Þá verður að lagfæra ýmsa hnökra sem nú eru á leiðarkerfinu og valda því að ferðir með strætisvögnum geta tekið ótrúlega langan tíma.

Til hamingju með stefnuna, sjálfstæðu græningjar!

Leitin að sófahlutanum árangurslaus

Í dag hringdi ég í allar hárgreiðslu- og snyrtistofur í Kópavogi til þess að spyrjast fyrir um sófasætið með grænleitu áklæði og útskornum örmum sem rataði fyrir slysni í Góða hirðinn og var selt þar sennilega 30. mars.

Ég hitti loks á konuna sem ég hafði heyrt að hefði keypt sófann. Hún ætlaði að gera það og langaði til þess, en eiginmaðurinn samþykkti það ekki.

Hún hafði látið merkja sér sófann og aflýsti kaupunum. Hún sá síðan að hópur kvenna, sem oft kemur í Góða hirðinn, var að skoða hann og sennilega hefur ein þeirra keypt sófann. Auglýsingar hafa ekki borið neinn árangur né heldur skrif Fréttablaðsins. Fangaráðið verður að fá að festa upp auglýsingu í Góða hirðinum og vona að kaupandinn hafi samband við mig, því að við höfum áhuga á að kaupa þennan sófahluta aftur. Hér er um hluta gamals og ómetanlegs ættargrips að ræða.

Óratórían Hallgrímspassía - enn ein perla íslenskra tónmennta

Í kvöld var í Hallgrímskirkju frumflutt óratórían Hallgrímspassía eftir Sigurð Sævarsson. Schola Cantorum og Caput-hópurinn fluttu ásamt einsöngvurum. Hörður Áskelsson stýrði flutningnum af sinni alkunnu snilld.

Verkið er samið við vers úr Passíusálmum séra Hallgríms Péturssonar. Verkið einkenna stuttar og einfaldar laglínur, oft á tíðum undurfagrar, svo sem upphafs- og lokastefin, sem enn óma fyrir eyrum mér.

Hljómsetning og áferð verksins var öll hin besta og tónmálið auðskilið. Sigurði Sævarssyni hefur tekist betur en flestum öðrum að nýta sér hina einstæðu hrynjandi Passíusálmanna. Ýmsir hafa gagnrýnt flutning þeirra að undanförnu og bent á að þeim hæfi fremur óregluleg hrynjandi vegna þess hvernig ljóðstöfum er háttað. Sigurður nýtti sér hins vegar hrynjandina til þess að skapa heilstætt listaverk íslenskrar tungu og tóna, sem hrein unun var að hlýða.

Leikur hljómsveitarinnar var fágaður og kór og einsöngvarar óaðfinnanlegir. Nokkurt misvægi var á millum kórs og hljómsveitar og sumir einsöngvararnir heyrðust ekki nægilega vel. Er þar ef til vill um að kenna hljómburði Hallgrímskirkju. Annars hentaði verkið vel til flutnings í þessu dýrðarinnar hljómhýsi trúarlegrar tónlistar.

Ástæða er að óska flytjendum og stjórnanda til hamingju með flutninginn. Tónskáldinu eru færðar hjartanlegarhamingjuóskir með óratóríuna og fluttar alúðarþakkir.

Geisladiskar Fóstbræðra, heimsmet Kínverja í píanóleik og óperan sem Tan Dun samdi aldrei handa Íslendingum.

Tengdamóðir mín blessuð, Sólveig Eggerz, listmálari, gaf mér aura í afmælisgjöf og keypti ég mér geisladiska fyrir aurana. Þetta voru þrír diskar með tónlist Karlakórsins Fóstbræðra og mynddiskur frá Deutsche Grammofon með leik Lang Lang, píanóleikara.

Sannast sagna eru Fóstbræðradiskarnir hreinasta afbragð. Um er að ræða hljóðrit frá 4. áratugnum fram til þessa tíma. Flest lögin eru sungin á íslensku. Má þar m.a. nefna gersemar eins og upphaf og endi Þrymskviðu eftir Jón Ásgeirsson. Því miður hefur þessu verki einungis verið útvarpað einu sinni í heild og það einungis sett á svið árið 1974. Það þyrfti svo sannarlega að fara að dusta af því rykið. Ég held þó að Óperukórinn hafi gefið út forleikinn að Galdra-Lofti eftir Jón og lokaþátt Þrymskviðu í einni heild. Virðist Jón þar hafa breytt útsetningu lokaþáttarins nokkuð og að mér finnst til hins verra.

Diskurinn með Lang Lang er með kvikmynd um ferðalag hans til Kína í fyrra, en þá ákvað hann að setja heimsmet og hélt 250 tónleika á einu ári. Á diskinum er hljóðrit tónleika þar sem hann flutti píanókonsertinn Gula fljótið ásamt fjórum sinfóníuhljómsveitum og 100 stúlkum sem léku á píanó. Hafa því a.m.k. 400 manns tekið þátt í þessum flutningi. Segja verður hverja sögu eins og er, að flutningurinn er hálfgert sull og hljóðritunin ekki góð. Samt er einhver stemmning yfir þessari hljóðritun, það er feiknalega gaman að heyra allar 100 slaghörpurnar taka undir með hljómsveitinni. Lang Lang virðist hins vegar dálítið einmana þegar hann leikur einn með öllum hljómsveitunum eða einleiksþættina í konsertinum. Það er talsvert ójafnvægi í hljóðrituninni enda er það sjálfsagt ekkert áhlaupaverk að hljóðrita 300 manna sinfóníuhljómsveit og 101 slaghörpuleikara.

Ég held að til sé önnur hljóðritun með Lang Lang þar sem hann leikur konsertinn og þarf ég endilega að komast yfir hana. Þótt flutningurinn gæti e.t.v. verið betri er geislandi lífsorka í flutningum. Kínverja munar sjálfsagt ekkert um að útvega 100 góða píanóleikara til flutningsins þar sem 20 milljónir nemenda leggja stund á píanóleik í þvísa landi. Þetta tónverk hefur nú fylgt mér í bráðum 40 ár. Ég hélt að ég fengi hjartaáfall af hrifningu þegar ég heyrði á stuttbylgjum lokaþátt konsertsins í september 1970 og hann endaði á Austrið er rautt og Nallanum. Ég skrifaði alþjóðaútvarpinu í Beijing og þeir sendu mér segulbandsspólu með konsertinum. Hvílík hamingja. Ég spilaði jafnan þriðja eða fjórða þátt þessa verks ef ég þurfti að koma mér í baráttuham fyrir próf og enn kem ég mér í ham með þessu verki.

Í kvöld rifjaði Emil Bóasson upp með mér að fyrir rúmum 20 árum falaðist Björn Emilsson eftir því að kínverskt tónskáld semdi óperu sennilega fyrir Íslensku hljómsveitina. Eitt tónskáld var reiðubúið að taka þetta verk að sér, Tan Dun, sem var þá að ljúka námi við tónlistarháskólann í Beijing. Birni þótti hann ekki nógu þekktur. Skyldi Björn ekki naga sig í handabökin fyrir að hafa ekki þegið þetta boð? Einu launin sem farið var fram á voru þau að Tan Dun yrði boðið hingað að vera viðstaddur frumflutninginn. Nú er Tan Dun orðinn eitt virtasta tónskáld heims og hefur aldrei komið til Íslands!

Sófahlutinn ófundinn

Í fyrradag birti ég frásögn á blogginu um baklausan, útskorinn sófa, sem fór fyrir misskilning í Góða hirðinn. Hann var seldur þaðan fyrir tæpri viku. Sófinn er með grænleitu, rósóttu áklæði og útskorinn. Hann er hluti af ættargrip, en útskorið bak hans er enn í okkar vörslu.

Mér var sagt að líklega hefði eigandi snyrtistofu í Kópavogi keypt sófann í góða hirðinum. Mikið þætti mér vænt um að þessi kona, ef rétt reynist, hefði samband við mig vegna þessa máls.

Ótrúlegt skakkafall, hluti gamals sófa týndist.

Um daginn flutti ég búslóð móður minnar í nýtt geymsluhúsnæði. Í leiðinni ákváðum við að hreinsa dálítið til, gáfum bókasafn foreldra minna bókasafni Seltjarnarness og sendum hluta búslóðarinnar í Góða hirðinn.

Ég hafði þrjá ágætismenn með mér í þessu og skoðaði ég þá hluti sem ég taldi orka tvímælis um og taldi að allt hefði komist til skila. Í dag fórum við að undirbúa búslóðina til afhendingar ættingjum. Þá kom í ljós að sófasæti og arma úr útskornum sófa vantaði. Einungis bakið var eftir.

Við stormuðum í Góða hirðinn og fengum að vita að þessi sófabekkur, með grænleitu áklæði, hefði borist í góða hirðinn á föstudaginn var og hefði verið keyptur samstundis. Nú er það einlæg von mín að hinn góði kaupandi vilji selja okkur sófahlutann aftur til þess að hann geti á ný orðið að einni heild.

Sófi þessi er hluti danskra, útskorinna húsgagna sem Ásbjörn Ólafsson keypti skömmu eftir stríð. Keypti faðir minn hluta þeirra, þrjá háa stóla, útskorið skrifborð, mikinn skáp og sófann. Á skápnum sófanum og skrifborðinu voru útskornar myndir úr leikritinu Jeppa á fjalli.