Betur að satt væri

Ótrúlegt var að fylgjast með kastljósi í kvöld. Það hófst á löngu úreltu viðtali við Jóhönnu Sigurðardóttur sem bætti engu við það sem þegar hafði verið sagt og síðan var það rofið með nýju viðtali.

Þá kom sagan af norska láninu og var Ögmundur hrifinn af þessu tiltæki norska Miðflokksþingmannsins sem vill stinga upp á því að Íslendingar fái 2000 milljarða að láni.

Síðan kom viðtal Þóru Tómasdóttur þar sem greinilegt var að nokkrar vöflur komu á þingmanninn. Að lokum kórónaði Árni Páll Árnason málið með því að segja sögur af samskiptum við Norðmenn og lýsa óbilgirni þeirra.

Í fréttum Ríkissjónvarpsins 14. ágúst síðastliðinn sagði Kristin Halvorsen, fjármálaráðherra Norðmanna, að Íslendingar yrðu að ná niðurstöðu í Icesave-málinu áður en Norðmenn gætu fallist á að lán þeirra yrði afgreitt.

Hvert verður næsta útspil Framsóknar?

Einföld og sársaukalaus leið til að minnka halla fjárlaga

Svo nefnist grein eftir þá Benedikt Jóhannesson og Bjarna Guðmundsson sem birtist í Morgunblaðinu í dag. Þar ræða þeir þá hugmynd að skattleggja iðgjöld í lífeyrissjóði í stað þess að skattleggja lífeyrinn þegar hann er greiddur. Þannig fengjust u.þ.b. 40 milljarðar króna á ári sem er um fjórðungur þess sem ríkisvaldið þarf að skera niður nú um stundir. Rökstyðja þeir þau áhrif sem þetta hefði á ríkisútgjöld og tekjur lífeyrissjóðanna sem myndu að vísu rýrna sem þessu næmi.

Þeir félagar leggja áherslu á að tillaga þessi sé ekki endanlega útfærð en færa fyrir henni ýmis sannfærandi rök.

Ég heyrði fyrst getið um þessa leið fyrir nokkrum árum þegar stærðfræðingur nokkur kom til mín á skrifstofu Öryrkjabandalags Íslands og færði fyrir henni rök. Benti hann á að fæstir lífeyrisþegar áttuðu sig á að ekki væri verið að innheimta skatta af greiðslum lífeyrissjóðanna í tvígang því að iðgjöldin væru ekki skattlögð. Taldi hann að þetta yrði lífeyrisþegum til mikilla þæginda.

Vegna veikinda sinna taldi hann sér ekki fært að leggja þessa tillögu fram á opinberum vettangi enda sagðist hann hafa fengið lítinn hljómgrunn á meðal manna.

Grein þeirra Benedikts og Bjarna vekur upp þá spurningu hvort stjórnvöld og forystumenn atvinnuveitenda og launþega taki þetta mál ekki föstum tökum og kanni kosti hugmyndarinnar og galla.

Jaðrar við ábyrgðarleysi

Það mátti búast við að Hollendingar og Bretar tækju fyrirvörum Íslendinga ekki þegjandi og hjóðalaust. Furðu sætir í jafnmikilvægu máli og Icesave-málinu að ekki skuli haldnir fundir æðstu ráðamanna landanna til þess að ræða frekar þessi mál.

Nú virðist sem þeim, sem bera ábyrgðina öðrum fremur á Icesave-málinu, sjálfstæðismönnum, geti orðið að þeirri ósk sinni að ríkisstjórnin hrökklist frá. Í því sambandi og vegna þeirrar fullyrðingar minnar að sjálfstæðismenn beri öðrum fremur þessa ábyrgð vísa ég á fróðlega grein Jóns Baldvins Hannibalssonar í Morgunblaðinu í dag.

Ögmundur Jónasson hefur iðulega verið sjálfum sér samkvæmur. En í þessu máli hefur hann hlaupið út undan sér og neitað að horfast í augu við staðreyndir.

Þingflokkur VG fundar kl. 14.15

Ofbeldi gegn konum í gíneu

Greinnt hefur verið frá því að herinn í gíneu hafi ráðist á þátttakendur í kröfugöngu sem farin var í höfuðborg landsins í fyrradag. Hafa samtök Afríkuríkja auk mannréttindasamtaka gagnrýnt framgöngu hersis, en kröfugangan var skipulögð m.a. til þess að mótmæla því að núverandi forseti, sem rændi völdum með tilstyrk hersins eftir að fyrrum forseti lést, hyggist bjóða sig fram í næstu forsetakosningum.

Lýsingar sjónarvotta á aðförum hermanna eru viðbjóðslegar. Einkum á þetta við um ofbeldið gagnvart konum. Hermenn slógu ýmsar þeirra til jarðar og spurðu hvern þær styddu. Nefndu þær nafn núverandi forseta sluppu þær. Nefndu þær hins vegar nafn einhvers leiðtoga stjórnarandstöðunnar var þeim nauðgað með eftirfarandi hætti:

Riffilhlaupi var stungið í sköp þeirra og hleypt af!

Hver er ábyrgð ræningjanna og hinna rændu?

Í dag er ár liðið frá því að fjármálaskriðan féll og enn er ekki séð fyrir endann á henni. Í tilefni þess birta blöðin greinar um hrunið.

Jóhann Hauksson, margreyndur og vandaður blaðamaður, skrifar í DV grein um hlut fjármálaeftirlitsins að Icesave-málinu. Rekur hann hvernig eftirlitið sinnti ekki þeirri skyldu sinni að kanna fjárhag Landsbankans þegar útrásarvíkingar hans hófu landvinninga sína á Bretlandi og síðar í Hollandi. Þá víkur hann að tryggingasjóði innistæðueigenda og hversu máttlaus hann var. Eftir að Landsbankinn hafði hreiðrað um sig á breskum og hollenskum markaði án þess að stofna sérstakt dótturfélag virtist augljóst að sjóðnum bæri skylda til að ábyrgjast fé fólks sem átti fé inn á reikningum bankans. Raunar var augljóst í júlí 2008, þegar undirritaður skoðaði heimasíðu sjóðsins, að hann dygði hvergi nærri til að tryggja sparifé Íslendinga sjálfra.

Eftir lestur greinarinnar læðist sú hugsun að manni að sinnuleysi starfsmanna fjármálaeftirlitsins varði í raun við landráð. Þá vaknar einnig sú spurning hver sé ábyrgð þeirra sem stolið var frá.

Guð blessi Ísland - nýtt útvarpsleikrit

Í dag frumflutti Útvarpsleikhúsið "Guð blessi Ísland", nýtt útvarpsleikrit eftir Símon Birgisson og Malte Scholz. Í kynningu leikhúsins sagði að leikritið nýtti sér aðferðir heimildaleikhússins til þess að segja ákveðna sögu. Söguþráðurinn var dálítið lauslega ofinn en leikurinn gerðist í litlum bæ þar sem skelfilegir atburðir höfðu orðið og hinir seku gengu lausir. Var m.a. unnið ú hljóðritum af samtölum sem tengja mátti við bankahrunið í fyrra og þá atburði sem á eftir fóru.

Símon leikstýrði sjálfur verki sínu en Hjörtur Svavarsson sá um hljóðvinnslu.

Hugmynd þeirra Birgis og Malta var og er góðra gjalda verð. Einhver annar, sem þekkir betur eðli útvarpsleikhús og hlustar helst eitthvað á útvarpsleikrit (sem Birgir gerir kannski) hefði þurft að leikstýra verkinu. Mér finnst einhvern veginn að hljóðtæknisnilld Hjartar Svavarssonar, sem er þaulreyndur tæknimaður, hafi ekki notið sín fyrir ráðríki leikstjórans.

Leikritið verður aftur á dagskrá fimmtudaginn 1. október kl. 22:15. Þetta verður vafalítið eitt þeirra verka sem Útvarpsleikhúsið endurtekur á næstu árum. Vonandi endurskoðar höfundur leikritið og fær einhvern annan til að leikstýra því.

Þeim, sem vilja kynna sér Símon Birgisson, er bent á bloggsíðu hans, http://blogg.visir.is/simonbirgis/

Frjálshyggjulögin eða frjálshyggjuskattarnir

Jóhanna sigurðardóttir fræddi þjóðina á því í dag að lausn á Icesave-málinu væri vart í sjónmáli.

Icesave-málið er til komið vegna þess að Landsbankamenn hundskuðust ekki (fyrirgefið orðbragðið) til að setja starfsemi sína í erlend félög sem lutu lögum þeirra landa sem þau störfuðu í. Fyrrum bankamálaráðherra, sem enn situr á þingi, virtist annaðhvort ekki skilja á sínum tíma um hvað málið snerist eða var ekki hafður með í ráðum.

Fyrrverandi seðlabankastjóri virtist ekki ræða við aðra en flokksbræður sína og vini í ríkisstjórninni og ber því beina ábyrgð á því hvernig komið er. Samt ætlar hann að verða á móti Icesave-málinu á síðum Morgunblaðsins.

Aðgerðaleysi fyrri ríkisstjórnar hefur í raun varpað ábyrgð þessa máls yfir á þjóðina sem kaus þessa ríkisstjórn yfir sig. Svo einfalt er þetta mál. Sjálfstæðisflokkurinn hefur lítið annað gert en að þvælast fyrir í málinu og hið sama á við um Framsóknarflokkinn og hluta Vinstri-grænna.

Þorvaldur Gylfason sagði í Vikulokum Ríkisútvarpsins í morgun að hann væri ekki viss um að Icesave-málið hefði batnað í meðförum þingsis. Ég held því miður að hann hafi talsvert til síns máls. Allur málflutningur Sjálfstæðis- og framsóknarmanna miðaði eingöngu að því að ná aftur völdum - ef ekki með rökum þá með lýðskrumi.

Góður vinur minn, sem búið hefur lengi erlendis, fylgist vel með þjóðmálaumræðunni hér. Telur hann víst að fari allt á versta veg verði almenningur að sætta sig við hærri skatta vegna Icesave-málsins. Hefur hann lagt til að menn fari að kenna lög hér á landi við tilefni þeirra. Verði því Icesave-lögin eða -skattarnir kennd við upphafsmenn ógæfunnar og kölluð "Frjálshyggjulögin" eða "Frjálshyggjuskatturinn".

Bitið í skottið á sjálfri sér

Höfundur Staksteina Morgunblaðsins er í vondu skapi í dag þrátt fyrir nýja ritstjóra. Veldur því sennilega tvennt:

1. Áskrifendum hefur fækkað.

2. Alþingi sagði upp áskriftinni að Morgunblaðinu og þar með fuku tveggja milljóna árstekjur út í buskann.

Höfundurinn skýrir uppsögn Alþingis sem pólitíska andúð á öðrum nýju ritstjóranna og vitnar til þess að forseti þingsis hefði vitnað til þess í sumar, þegar DV var sagt upp, að blaðið væri ekki lengur dagblað.

Þegar kreppir að eru ýmis fríðindi afnumin. Þannig var það líka á Mogganum. Þegar þrengdi að var dregið úr þjónustunni við blaðamenn og þeir þurftu að inna ýmis viðvik af hendi sem þeir þurftu ekki áður.

Morgunblaðið hefur barist fyrir frjálsri samkeppni á ýmsum sviðum. Í raun ætti áskrift að dagblöðum að vera á meðal hins fyrsta sem sagt yrði upp þegar að kreppir. Alþingi hefði svo sem getað farið meðalveginn með því að hætta pappírsáskriftinni en semja þess í stað um netáskrift beggja blaðanna, DV og Morgunblaðsins.

Mergur málsins er ef til vill sá að með útgáfu Fréttablaðsins hófst algert niðurlægingartímabil áskriftarblaðanna. Það er mergurinn málsins.

Ég hef verið áskrifandi netútgáfu Morgunblaðsins um árabil og um nokkurt skeið pappírsútgáfunnar. Í gær sagði ég upp pappírsáskriftinni. Í staðinn ætla ég að verja fjármunum til þess að styrkja líka DV sem þykist nú vera eina óháða blaðið á markaðinum.

Hver hefur sinn djöful að draga

Samkvæmt fréttum sem borist hafa sögðu rúmlega þúsund manns upp Morgunblaðinu í gær. Enn fleiri hafa sagt upp í dag.

Fáir hafa skilið þann gerning að ráða Morgunblaðinu tvo ritstjóra, Davíð Oddsson og Harald Johannessen. Haraldur hefði nægt enda harðduglegur blaðamaður með mikla þekkingu og reynslu.

Davíð er svo sem ekki reynslulaus heldur. Hann hefur að vísu ekki komið nærri fjölmiðlum sem beinn þátttakandi svo að árum skipti. Síðustu afskipti hans voru sennilega þau að leggja fréttastofu Ríkisútarpsins í einelti eftir bæjarstjórnarkosningarnar 1998, en þá hafði hann bókstaflega allt á hornum sér. Töldu margir að þau afskipti hefðu skaðað fréttastofuna og gert stöðu Ríkisútvarpsins jafnvel enn verri en fyrr.

Það orkar ekki tvímælis að Davíð hlýtur að teljast pólitískur varðhundur Sjálfstæðisflokksins á blaðinu, nokkuð sem þeir Styrmir og Matthías reyndu að komast undan á sínum tíma. Hermt er að Davíð hafi ekki kunnað þeim neinar þakkir fyrir.

Afskipti Davíðs af þjóðmálum sem borgarstjóri, forsætisráðherra og seðlabankastjóri valda því að hann hefur fengið á sig ákveðinn stimpil í hugum fólks. Þótt hann eigi sér marga aðdáendur hafa aðrir ýmugust á honum. Flestir þeirra munu segja upp áskrift sinni að Morgunblaðinu og við því má þetta ágæta fyrirtæki ekki.

Þegar Morgunblaðið lýsti yfir stuðningi við innrásina í Írak árið 2003 sögðu um 150 manns upp Morgunblaðinu. Nú, þegar útgefendur blaðsins kasta grímunni og leggja til atlögu gegn lýðræðislegri aðkomu fjölmiðla er hætt við að traust margra bresti. Þótt Davíð verði allur af vilja gerður dragnast hann með djöful sinn sem er fortíðin og allt sem henni fylgir.

Skyldu eigendur Árvakurs skynja sinn vitjunartíma?

Nýir ritstjórar Morgunblaðsins

Greint er frá því á visir.is að Davíð Oddsson verði næsti ritstjóri Morgunblaðsins ásamt Haraldi Johannessen, ritstjóra Viðskiptablaðsins.