Nokkur orð um aðgengi að vefnum

Mér til mikillar gleði hefur verið þó nokkur umferð um síðuna í dag. Vegna athugasemda við síðustu grein skal örlítil grein gerð fyrir aðgengi:

Aðgengi að vefnum byggir á því að sem flestir, helst allir, geti notað vefinn. Hann þarf því að vera aðgengilegur ýmsum vefskoðurum. Vefskoðararnir þurfa á hinn bóginn að vera aðgengilegir einstaklingum af öllum gerðum, hvort sem þeir eru vel sjáandi, sjóndaprir, blindir, lesblindir, heyrnarlausir, hreyfihamlaðir eða þroskaheftir.

Fyrirtækið Sjá ehf hefur tekið saman ítarlegan gátlista um aðgengi og var hann gerður eftir ítarlegar prófanir með nokkrum einstaklingum. Varðandi blinda og sjónskerta skal eftirfarandi haft í huga:

Letur þarf að vera auðlæsilegt og forðast ber fjölbreytilegar leturtegundir.
Allar krækjur verða að vera með svokölluðum alt-texta sem lýsir krækjunni. Hið sama á við um myndir. Ekki er nóg að segja smellið hér heldur verður heiti krækjunnar að koma fram.
Ganga verður svo frá öllum krækum og útfyllingarreitum að hægt sé að ferðast á milli þeirra með dálkalyklinum eða bilslánni.

Heyrnarlausu og þroskaheftu fólki koma að gagni stuttir og hnitmiðaðir textar og hið sama á við um lesblinda. Æskilegt væri að mikið notaðar síður byðu upp á lesinn texta handa þeim sem eiga í erfiðleikum með lestur og hafa ekki yfir að ráða skjálesurum með talgervli. Þá má einnig benda á að auðvelt er að smíða táknmálsviðmót á heimasíður og getur Félag heyrnarlausra væntanlega gefið upplýsingar um það.

Nýjasta heimasíðan, sem undirritaður lagði reyndar grunninn af áður hann var rekinn úr starfi, er www.obi.is, en þar á að hafa verið hugsað fyrir flestum hlutum.

Ein saga um aðgengi að vefnum:

fyrir nokkrum árum þurfti ég að fara með erlenda gesti á veitingastað. Ákvað ég að velja Sjávarkjallarann og hringdi þangað til þess að forðast um aðgengi fyrir fólk í hjólastól. Var mér sagt að það ætti að vera í allsæmilegu lagi. Ég spurði hvað yrði í matinn og var mér bent á vefinn. Þegar ég skoðaði hann var einungis mynd af matseðlinum. Ég fór því á heimasíðu Hótels Holts. Þar gat ég lesið matseðilinn og auðvitað fór hópurinn þangað.

Samkvæmt rannsóknum Erópusambandsins geta um 15% almennings ekki nýtt sér ýmsar tækninýjungar vegna þess að ekki er hugsað um aðgengi. Fleiri og fleiri átta sig nú á því að hér er um markað að ræða og Íslendingar hafa verið til fyrirmyndar að undanförnu hvað þessi mál varðar. Enn eru þó nokkrar heimasíður opinberra aðila og fjölmargar einkasíður sem eru ekki að öllu leyti aðgengilegar öllum.

Kjörorðið er aðgengi fyrir alla en ekki suma.

Aukaverkanir Realplayer

Um daginn setti ég upp Realplayer til þess að geta hlustað á ýmislegt efni frá breska útvarpinu.

Forritið setti sjálft upp eitthvað sem kallast Google Desktop sem gerir kleift að leita á Google beint frá skjáborðinu. Þetta forrit breytti síðan útliti forrita eins og Outlook og það sem var verra: Realplayer ákvað að verða forgangsforrit þegar geisladiskar voru settir í tölvuna.
Í gær reyndi síðan hugbúnaðurinn að uppfæra sig en tókst ekki af einhverjum ástæðum þar sem þjónustan var ekki sögð vera fyrr hendi.

Þótt Microsoft hafi verið skammað fyrir frekju og yfirgang verður að segja þeim til hróss að þeir hafa hugsað flestum meira um aðgengi allra að tölvubúnaði. Það kom að vísu ekki til af góðu því að bandarísku blindrasamtökin hótuðu að lögsækja þá árið 1995 þegar Windows 95 kom á markaðinn, en það var blindu fólki algerlega óaðgengilegt og braut í bága við bandarísk lög um aðgengi. Síðan hefur Microsoft átt gott samstarf við ýmis fyrirtæki sem framleiða hugbúnað fyrir blinda og aðgengi er haft í hávegum hjá fyrirtækinu. Þar starfar reyndar fatlað fólk og prófar ýmislegt sem fyrirtækið hefur á prjónunum.

Ég get hins vegar ekki borið Realplayer vel söguna. Hugbúnaðurinn virðist vera aðgangsharður og frekur. Þótt hann henti sumum hentar hann augsýnilega ekki mér vegna allra aukaverkananna sem hann hefur í för með sér. Einhvern tíma í upphafi ferils míns sem framkvæmdastjóri Öryrkjabandalagsins var Realplayer settur upp á vélinni minni. Hann olli þá ýmsum hremmingum og losaði ég mig við hann. Nú hefur hugbúnaðurinn verið gerður brottrækur hérna heima.