Sannleikurinn er sagna bestur

Skýrsla bresku hagfræðinganna Willem H. Buiter og Anne C. Sibert um íslenska bankakerfið, sem þau skrifuðu fyrir Landsbankann fyrr á þessu ári, þótti þess eðlis að henni var stungið undir stól. Morgunblaðið greindi frá þessu í morgun en þar áður hafði Ríkissjónvarpið sagt frá því.

Þessi skýrsla mun fyrst hafa litið dagsins ljós í apríl en síðan var hún kynnt völdum mönnum af ýmsum sviðum samfélagsins 11. júlí síðastliðinn, tveimur dögum áður en mér var sagt efnislega frá innihaldi hennar. Að vísu var sú frásögn ekki mjög ítarleg en þó nógu nákvæm til þess að ég vissi að erlendar lánastofnanir neituðu að taka eignasöfn íslenskra banka og stórfyrirtækja gild og það voru fréttir í sjálfu sér.

Mönnum þótti ástæða til að stinga skýrslunni undir stól því að hagkerfi þyldi ekki sannleikann.

Ég skil nú betur viðbrögð ýmissa viðmælenda minna um erfiðleikana sem væru framundan í ljósi þess að þeir hljóta að hafa vitað af þessari skýrslu. Hvað hefði gerst ef efni hennar hefði verið opinberað?

Það er engu líkara en sumir stjórnmálamenn hafi ekki vitað af efni hennar miðað við þau svör sem þeir veittu þegar stjórnarandstaðan kallaði eftir því að þing kæmi saman í ágúst.

Vafalaust hefði víðtækt samráð gefið mönnum betri umþóttunarfrest til þess að bregðast við aðsteðjandi vanda.

Dómstóll götunnar

Batnandi manni er best að lifa. Nú skrifar ritstjóri DV leiðara þar sem hann varar menn við lögmálum dómstóla götunnar og nefnir sérstaklega hvernig þeir, sem sátu áður við kjötkatla Björgúlfs Guðmundssonar, ráðast nú að honum.

Þessi leiðari gladdi mig. Ástæðan var sú að DV hefur oft farið offari í sleggjudómum sínum um menn og málefni og þá hvorki skeytt um heiður, sóma né sannindi.

Það er ævinlega ítilmannlegt að sparka í liggjandi mann. Þeir sem eru útrásarvíkingunum hvað reiðastir hygg ég að óski ekki eftir neinum sýndarréttarhöldum eða aftökum án dóms og laga. Þeir vilja flestir láta kanna hvað olli því hvernig fór og hvort tilteknir einstaklingar beri þar ekki einhverja ábyrgð. Þegar fréttir berast síðan af því að menn hafi rokið til og sent milljarða úr landi og juku þannig enn á gjaldeyrisvandræðin hljóta einnig að vakna spurningar um siðferði og raunverulegan vilja þeirra sem áttu hlut að máli til að aðstoða við uppbygginguna sem framundan er.

Morgunblaðið vekur athygli á einum þætti þessa máls, því að einhver íslensk fyrirtæki reyni nú að koma gjaldeyri sem þau afla í örugga höfn erlendis. Eins og á stendur er það hið versta tilræði við allt þjóðarbúið. Hættan er einmitt þetta samstöðuleysi sem oft birtist á meðal Íslendinga.