Er utanríkisráðherra sjálfrátt?

Yfirlýsingar utanríkisráðherra hafa verið með ólíkindum að undanförnu. Öllum er í fersku minni þegar hún greindi fundarmönnum í Háskólabíói frá því að þeir væru ekki þjóðin. Og nú bítur hún höfuðið af skömminni og ráðleggur meintri vinkonu sinni að fara varlega í sakirnar þegar hún flytji ræði í Háskólabíói.

Sé fræðimaður fenginn til þess að tala vegna menntunar sinnar og reynslu er vafalaust gert ráð fyrir því að hann miðli af reynslu sinni á grundvelli reynslu sinnar og fræðimennsku. Því hljóta ábendingar utanríkisráðherrans að verka sem blaut tuska framan í Sigurbjörgu Sigurgeirsdóttur, stjórnsýslufræðing.

Eins og þetta voru vondar fréttir voru þó góðu fréttirnar þær að nú skyldi hafa verið tekið í lurginn á formönnum bankaráðanna. En mikið má vera ef stjórnmálamenn vorur verði þess umkomnir að breyta miklu til batnaðar.

Verður heilbrigðisþjónustan einkavædd í laumi?

Þegar Guðlaugur Þór Þórðarson varð heilbrigðisráðherra töldu margir að nú yrði opnað fyrir meiri einkavæðingu innan heilbrigðiskerfisins. Ég spurði erlendan ráðgjafa hans hvort sú yrði raunin á. Svaraði hann því til að hægt væri að einkavæða en spurningin snerist ekki um það heldur kostnaðargreiningu og skynsamlega niðurstöðu.

Sigurbjörg Sigurgeirsdóttir, stjórnsýslufræðingur, fjallaði um vinnubrögðin í heilbrigðisráðuneytinu um þessar mundir í athyglisverðu viðtali við Spegilinn áðan. Sagði hún að nú væri einkavæðingarferlið komið á fulla ferð áður en kostnaðargreining hefði farið fram.

Einnig greindi Sigurbjörg frá þvi er hún sótti um stöðu innan ráðuneytisins og ráðherra sagði henni umbúðarlaust að hún yrði ekki ráðin. Skilja mátti að þar hefði flokksbróðir ráðherrans orðið ofan á.

Þær raddir heyrast nú m.a. að komið verði á einkavæddri öldrunarþjónustu á Sólvangi. Svör Guðlaugs Þórs í kastljósi í gær voru þess eðlis að hann fór undan í flæmingi og var loðinn í svörum. Það er einkenni margra einkavæðingarsinna í Sjálfstæðis- og Framsóknarflokki að þeir þoar sjaldan að kannast við áform sín heldur lauma þeim inn um bakdyrnar. Áður en nokkur veit er of seint að grípa í taumana.

Vinstri grænir hafa varað við áformum heilbbrigðisráðherra. Að mér læðist illur grunur. Þó vona ég að núverandi heilbrigðisráðherra sé ekki sú manngerð sem hér var lýst.

Sturlaðir stjórnmálavargar

Það er oft athyglisvert og skemmtilegt að lesa blogg Ragnhildar Sverrisdóttur um þær systur, Elísabetu og Margréti. Velta þær vöngum yfir mörgu og fyrir skömmu ræddi önnur þeirra um lífþjófa.

Vart fer hjá því að óhugnaðurinn umhverfis okkur rati inn í hjörtu barnanna og setji mark sitt á þanka þeirra. Um þessar mundir er háð eitthvert andstyggilegasta stríð sem lengi hefur verið háð. Ísraelsmenn beita nú herstyrk sínum gegn nær varnalausum almenningi í Gaza, svæði sem Ísraelsmenn hrifsuðu af Egyptum fyrir nokkrum áratugum. Svo virðist sem Ísraelsmenn beiti nú miður skárri meðölum en Þjóðverjar þegar Gyðingar voru lokaðir inni í borgarhverfum og skipulega útrýmt. Ísraelsmen eru árásaraðilinn. Ekki verður um það deilt. Hamas og önnur baráttusamtök Palestínumanna eru skilgetin afkvæmi þess ofbeldis sem Ísraelsmenn hafa beitt áratugum saman.

Það kann að vera umdeilanlegt hvort slíta eigi stjórnmálasambandi við Ísraelsríki. Ísland á hins vegar skilyrðislaust að banna allan innflutning á ísraelskum varningi og beita sér fyrir alþjóðlegu viðskiptabanni á landið á meðan framferði ísraelskra stjórnvalda er sem raun ber vitni.

Um þessar mundir er stjórn Ísraelsríkis einhver versta hryðuverkastjórn sem um getur. Þessir stjórnmálavargar svífast einskis til þess að ná markmiðum sínum og vegna verndar Bandaríkjamanna hefst heimsbyggðin ekkert að.

Heilbrigðisráðherrann og reynslan

Eftir að hafa hlustað á viðtal Morgunvaktarinnar við Sigurbjörgu Sigurgeirsdóttur, stjórnsýslufræðing, þar sem hún kynnti ákveðin líkindi með heilbrigðis- og fjármálakerfinu, varð mér hugsað til þess sem gerðist þegar ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks tók við árið 1991. Þá var hafinn mikill niðurskurður í heilbrigðiskerfinu og fátt látið ósnert.

Ekkert samráð var haft við samtök fatlaðra og fór auðvitað svo að í harða brýnu sló með Öryrkjabandalagi Íslands og heilbrigðisráðherra. Þau mál leystust þó og ágætt samband ríkti við ráðherrann á meðan hann sat á þeim stóli.

Þegar séð varð hvert stefndi og að þátttaka sjúklinga í lyfjakostnaði yrði aukin náðist samkomulag um að skipuð yrði nefnd til þess að fara ofan í saumana á ráðstöfunum þeim sem ráðherra hafði gert. Tókst að fá fram umtalsverða leiðréttingu.

Þegar teknar eru ákvarðanir um hagræðingu og sparnað í heilbrigðiskerfinu þarf að vanda vel til verka. Huga þarf m.a. að áhrifum aukins kostnaðar á vissa hópa sjúklinga. Árið 1991 var geðfatlað fólk í sérstakri hættu, en greiðsluþátttaka þess var aukin að mun frá því sem verið hafði.

Ég hef ekki heyrt að neitt samráð hafi verið milli heilbrigðisráðuneytisins og samtaka fatlaðra og aldraðra vegna þeirra ákvarðana sem teknar voru. Þó kann það að vera rangt enda frétti ég fátt úr þeim ranni. Sé svo að ráðherra vaði fram án samráðs er verr af stað farið en heima setið.