Heimasíða Hæsta réttar Íslands orðin aðgengileg!

 

Hæsti réttur Íslands hefur í dag gert heimasíðu sína aðgengilega og afnumið þær hindranir sem voru settar á heimasíðuna í þeim tilgangi að verja meinta hagsmuni þeirra sem hlotið höfðu dóma, samanber bréfaskipti mín við Hæsta rétt á þessari síðu.

Í kjölfar bréfs míns til Hæsta réttar sendi aðgengisfulltrúi blindrafélagsins, birkir Rúnar Gunnarsson, réttinum bréf sem birt er hér. Ástæða er til að þakka Hæsta rétti skjót viðbrögð og skilning á málinu.

 

> 

To: "blindlist" <[e-mail]>

Sent: Friday, February 04, 2011 5:43 PM

Subject: [Blindlist] Bréf til Hæstaréttar

Sælir listamenn.

Eftirfarandi bréf hefur verið sent til Hæstaréttar vegna vefaðgengis

að

http://www.haestirettur.is

Bíðum við nú svara.

-Birkir

Kæri viðtakandi

Ég starfa sem aðgengisfulltrúa Blindrafélagsins, Samtaka Blindra og

Sjónskertra á Íslandi (

www.blind.is

) á sviði upplýsingatækni.

Meðal annars starfa ég við að tryggja aðgengi blindra og sjónskertra

að vefsíðum og að rafræna upplýsingasamfélaginu.

Okkur þykir það mjög miður að heimasíða Hæstaréttar hefur verið gerð

þannig úr garði að blindir notendur geta alls ekki nýtt sér þær

upplýsingar sem þar er að finna.

Ástæða þess er að notendum er ekki leyft að skoða síðuna nema með því

að slá inn tölur sem birtast á mynd á síðunni, en myndin er ekki

aðgengileg með þeim skjálestrarforritum sem blindir og sjónskertir

einstaklingar nota til þess að skoða vefinn.

Skjálestrarforrit sem notuð eru til þess að lesa heimasíður (þ.e.a.s.

breyta rituðum texta á síðu í talmál eða punktaletur) geta ekki túlkað

myndir (þar sem myndir eru í raun ekkert nema fylki af lituðum punktum

en ekki eiginlegir stafir), og skjástækkunarforrit eiga erfitt með að

stækka myndir, nema þær séu gerðar með svokallaðri SVG tækni.

Vegna þeirra skilyrða sem sett eru á síðunni, og okkur skilst séu þar

til þess að vernda nöfn þeirra sem koma við skráð dómsmál, geta

blindir og sjónskertir notendur skjálesara ekki flett neinu upp á

síðunni (þmt dagsskrá réttarins og fleiru).

Það hlýtur að vera réttur allra landsmanna að geta verið meðvitaðir um

hvaða lög og reglur gilda í landinu og eiga alir landsmenn því rétt á

að geta nálgast svo mikilvæg gögn sem dómar Hæstaréttar eru.

Auk þess vil ég benda á Upplýsingastefnu íslenskra stjórnvalda um

netríkið Ísland, sem finna má hér:

www.ut.is/media/Skyrslur/Stefnuskjal_2,5.pdf

en stefnuskráin nær yfir stefnu stjórnvalda í rafrænum upplýsingamálum

fram til ársins 2012.

Í fjórða lið um markmið þjónustu í skránni segir:

"Gæði opinberrar þjónustu á netinu verði aukin með því að miða hana

við þarfir og ávinning netborgarans. Hugað verði að aðgengi og þörfum

allra samfélagshópa ss fatlaðra ....."

og einnig

"Opinberir vefir fullnægi skilyrðum um aðgengi fatlaðra (amk kröfur

W3C  um a-vottun).

Reyndar er þessi tilvísun ónákvæm, en eini W3C (Worldwide Web

Consortium) staðallinn sem hér á við er WCAG (Web Content

Accessibility Guidelines) útgáfa 2, vottun (compliance level) a.

http://www.w3.org/TR/WCAG20

í 1.1.1. lið segir:

"Non-text Content: All non-text content that is presented to the user

has a text alternative that serves the equivalent purpose, except for

the situations listed below. (Level A)

CAPTCHA: If the purpose of non-text content is to confirm that content

is being accessed by a person rather than a computer, then text

alternatives that identify and describe the purpose of the non-text

content are provided, and alternative forms of CAPTCHA using output

modes for different types of sensory perception are provided to

accommodate different disabilities.

"

Þetta þýðir að vissulega má setja einhvers konar "CAPTCHA" eða

ritvernd á síðuna en þá verður að bjóða upp á ritvernd sem gagnast

notendum sem skjá ekki á skjáinn. Sem dæmi má sjá bloggvef mbl.is,

eins og Arnþór Helgason hefur þegar bennt á. Einnig eru oft notaðar

hljóðupptökur af talmáli sem spilaðar eru og texti sem slá þarf inn er

lesinn.

Að lokum mætti ímynda sér þjónustu þar sem tölur eru sendar í gegnum

sms skilaboð og notendur geta skráð sig inn, þannig að einungis þurfi

að fara í gegnum svoleiðis feril einu sinni.

Ég tel einnig alveg óþarft að öll síða réttarins sé læst með þessum

hætti þmt dagsskrá og aðrir tenglar sem hafa ekki beint með dómsmál að

gera.

Telja má upp fleiri skuldbindingar sem Ísland hefur tekið á sig og

varða aðgengi fatlaðra að netinu ss. ráðherrayfirlýsingu EES um

rafræna stjórnsýslu, sem nálgast´ má hér:

http://www.ut.is/frettir/nr/4274

en þar segir í 9. lið enskrar útgáfu:

"...We will develop inclusive services that will help to bring down

barriers experienced by digitally or socially excluded groups..."

Að þessu gefnu teljum við alveg augljóst að opinberum stofnunum á

Íslandi beri skylda til þess að tryggja aðgengi allra landsmanna,

þ.á.m. blindra og sjónskertra einstaklinga, að almennum upplýsingum á

vef þeirra. Við vonumst til þess að Hæstiréttur sjái sóma sinn í, og

leggi metnað í, að aðgengi allra að þeim mikilvægu upplýsingum sem þar

er að finna, sé tryggt.

Að sjálfsögðu skiljum við vel að aðgengi blindra notenda er oft ekki

eitthvað sem hugsað er út í almennt og erum við að vinna að betri

uppfræðslu og menntun vefforritara svo þeir viti af þeim sérþörfum sem

sinna þarf fyrir slíka notendur (en þær þarfir eru oft áþekkar þeim

sem farsímanotendur með litla skjái hafa einnig).

Hins vegar vitum við að Hæstiréttur vissi af þessum sérþörfum vegna

samskipta sem áttu sér stað fyrir nær sléttu ári síðan og enduðu með

að tölulæsingu var aflétt af síðunni, amk umtíma.

Það að læsingin hafi verið sett á aftur án samráðs við Blindrafélagið

eða án þess að leiða hafi verið leitað til að finna aðgengilegri

lausnir þykir okkur hins vegar miður.

Við erum alltaf tilbúin að koma að umræðum um hugsanlegar lausnir og

aðstoða við prófanir og rannsaka bestu tækni sem tryggir öryggi

vefsíðu en einnig aðgengi félagsmanna okkar, en þetta er okkur það

mikilvægt mál að við verðum að ganga hart fram í því að aðgengi

félagsmanna okkar sé tryggt.

Ég treysti því að við höfum sömu markmið í þessum málum og að við

finnum farsæla lausn sem bæði tryggir það öryggi sem þið teljið ykkur

þurfa án þess að það skaði rétt félagsmanna okkar til þess að geta

skoðað upplýsingar sem varða daglegt líf, lög og reglur í íslensku

samfélagi.

Virðingarfyllst

-Birkir R. Gunnarsson

_______________________________________________

Blindlist mailing list

[e-mail]

http://listar.ismennt.is/mailman/listinfo/blindlist