Fýlaskvaldrið í Arnarneshamri

Um þessar mundir hef ég með höndum stuttar hljóðmyndir eða pistla í þættinum Vítt og breitt á rás 1. Er pistlunum útvarpað upp úr kl. 07:15 á fimmtudögum.

Í morgun útvarpaði ég fýlaskvaldri sem ég hljóðritaði við Arnarneshamar, sem er á milli Skutulsfjarðar og Álftafjarðar. Notaði ég Nagra Ares BB+ og tvo Sennheiser ME-62 hljóðnema sem eru mjög víðir. Með því að hafa um 1,5 metra á milli þeirra og láta þá vísa hvorn frá öðrum um 90-11¨gráður fæst mjög víð hljóðmynd. Hlekkurinn á pistilinn er http://dagskra.ruv.is/ras1/4499055/2009/09/24/0/

Eru stýrivextirnir stjórntæki?

Í Bretlandi, Bandaríkjunum, Hong Kong og fleiri löndum eru nú stýrivextir komnir niður fyrir verðbólguna sem þar er að vísu mun minni en hér. Á Íslandi eru stýrivextirnir á svipuðu róli og verðbólgan.

Mér er spurn, hvers vegna ekki sé hægt að færa vextina niður um a.m.k. 3% á meðan spýtt er í lófana og hjólunum snúið. Hagfræðingar Seðlabankans þurfa að útskýra hvaða áhrif það hefði.

>P>

Óttast að kjarasamningurinn muni ekki halda

Forsetinn á hálum ís

Ef til vill getur Ólafur Ragnar Grímsson rökstutt að íslensku bankarnir hafi starfað löglega innan evrópsks regluverks. Það er einnig rétt hjá honum að eftirlitsstofnanirnar brugðust. Forsetinn brást líka. Hann tók þátt í hrunadansinum og útrásinni af lífi og sál. Landsbankinn sveik Íslendinga. Hann sveikst undan því að koma útibúi sínum í Lundúnum undir breska lögsögu af því að það hentaði honum ekki og bankastjórarnir töldu bankann ekki hafa efni á því.

Ef til vill hefur Ólafur ákveðið að verja íslensku bankana á Bloomberg-fréttaveitunni með því að vitna til þess að þeir hafi starfað samkvæmt lögum og reglum til þess að forðast umræðuna um hið raunverulega eðli bankaþennslunnar. Það rýrir þó viðtalið að fréttaveitan skyldi stilla því upp gagnvart frásögn Gunnars Andersen, forstjóra Fjármálaeftirlitsins um þær rannsóknir sem nú standa yfir.

Um þessar mundir eru rifjuð upp kaup arabisks sjeiks á hlutabréfum í einum bankanna. Ekkert var greitt fyrir hlutina heldur lánaði bankinn fyrir þeim (Orkuveita Reykjavíkur virðist nú á svipuðu róli). Er nú hverjum manni augljós hver ástæðan var, hækkun bréfanna og e.t.v. neyðarúrræði til þess að greiða fyrir erlendum lánum. En erlendir bankamenn sáu gegnum svikavefinn.

Ég er hræddur um að forsetinn hafi nú skarað glóðir elds að höfði sér. Sennilega væri best að hann talaði sem minnst um bankana. Þetta viðtal verkar eins og hann hafi gengið í lið með einum af mestu ósannindamönnum þessa lands, Sigurði nokkrum Einarssyni.

Svarta gullið glóir ei

Í dag birtu fjölmiðlar fréttir um að eina sérleyfisumsóknin, sem lögð var fram vegna olíuleitar á Drekasvæðinu, hafi verið tekin aftur. Þar með er ljóst að ekkert verður af tilraunaborunum á næsta ári.

Þegar ég kom til starfa á sunnudagsblaði Morgunblaðsins í fyrra voru mér fengin gögn, sem borist höfðu blaðinu. Voru leiddar líkur að því að ástæða þess að ekki ætti að leita að olíu nær landi en á Drekasvæðinu væri samsæri íslenskra stjórnvalda og þó einkum Össurar Skarphéðinssonar til að tryggja hagsmuni norskra stjórnvalda. Ég las gögnin ítarlega, ræddi við helstu sérfræðinga Íslendinga um olíumál, jarðhitasvæði o.s.frv. og komst að þeirri niðurstöðu að samsæriskenningin ætti ekki við rök að styðjast. Þegar eigandi gagnanna kom og sótti þau voru greinaskrif hafin um málið og tókum við allsnarpa rispu um málið. Virtist mér sem hann væri mér sammála um að samsæriskenningin stæðist vart.

Að undanförnu hefur verið fjallað um það í fréttum að dregið hafi úr fjárfestingum í olíuiðnaði. Sérstaklega var tekið fram að minni líkur væru nú á því að hafist yrði handa að sinni við olíuleit á svæðum sem væru erfið viðureignar og kostnaðarsöm. Þá bætist nú við að fundist hafa nýjar olíulindir í Suður-Ameríku og dregur það enn úr líkum þess að ráðist verði í olíuleit að sinni á norðurslóðum.

Þótt nýjum orkugjöfum vaxi fiskur um hrygg verður olían áfram mikilvæg í ýmiss konar efnaiðnaði. Vel getur farið svo að hún hækki svo í verði að menn telji olíuvinnslu á norðurslóðum arðvæna. Eitt er þó víst. Engin ástæða er til að fá glýju í augu undir eins.

Ógnarástand á Morgunblaðinu

"Ég á erfitt með að trúa því að Davíð Oddsson verði næsti ritstjóri Morgunblaðsins," sagði margreyndur fjölmiðlamaður og fyrrum blaðamaður á Morgunblaðinu þegar uppsögn Ólafs Þ. Stephensen barst í tal. "Ástæðan er sú að blaðið myndi skaðast stórkostlega ef Davíð verður ráðinn - þúsundir áskrifenda munu segja upp blaðinu. Verði það raunin að Davíð fái starfið eru harðir baráttutímar framundan," hélt hann áfram.

Þessi fyrrum blaðamaður Morgunblaðsins hélt því fram að útgefandinn gengi um ritstjórnina eins og sá sem valdið hefur og þeir, sem hann kinkar ekki kolli til, viti að þeim verði fórnað. Búast megi við að 30-40 manns verði sagt upp um næstu mánaðamót og þá verði Morgunblaðið ekki nema skugginn af sjálfu sér. Nú þori blaðamenn vart að líta upp frá tölvunum af ótta við að verða taldir óþarfir.

Hvað er framundan á Mogganum?

Það fer fjöllunum hærra að Davíð Oddsson verði næsti ritstjóri Morgunblaðsins. Það hefur bæði sína kosti og ókosti. Davíð er einn þeirra sem hefur safnað glóðum elds að höfði sér. Hann telur sig eiga ýmislegt sökótt við marga og fjöldi fólks hugsar honum þegjandi þörfina vegna ýmissa mála sem Davíð hefur komið nærri.

Beri Davíð gæfu til að beita sér fyrir áframhaldandi viðleitni Morgunblaðsins til sjálfstæðrar fréttamennsku og greinaskrifa má vel vera að blaðið bíði ekki skaða af. Hann ætti að hafa alla burði til þess enda þaulvanur fjölmiðlamaður og leikur einatt á strengi sem flestum falla vel. Verði hins vegar áhrif hans slík að menn verði hnepptir í spennitreyju skoðanakúgunar verður vart við öðru búist en blaðið fari halloka. Þá verður það enn eitt glappaskot hans.

Á meðan Styrmir gunnarsson var ritstjóri Morgunblaðsins skirrðist hann ekki við að birta skoðanir sínar í leiðurum þess. Hann var ómyrkur í máli um kvótakerfið, studdi innrás Bandaríkjamanna í Írak og fleiri mál mætti nefna sem fóru fyrir brjóstið á mörgum. En Morgunblaðið lagði ýmsum málum lið og var dyggur liðsmaður Öryrkjabandalagsins í baráttunni við stjórnvöld um síðustu aldamót. Þessar áherslur blaðsins á félagsleg þjóðþrifamál hafa verið því til mikils sóma.

fréttaumfjöllun blaðsins var í frjálslyndara lagi á dögum Styrmis og Matthíasar og starfsmönnum ætlað að gæta hlutlægni í fréttamati. Þá eignaðist Árvakur einhvern öflugasta vefmiðil sem um getur norðan Alpafjalla.

Ólafur Þ. Stephensen hefur aldrei farið dult með áhuga sinn á því að Ísland gangi í Evrópusambandið. Hann gætti þess þó jafnan að umræðan um þessi mál á síðum blaðsins væri í jafnvægi. Ólafi vil ég þakka fyrir að hann gaf mér tækifæri til að starfa á Morgunblaðinu í tvö sumur. Kynntist ég þar besta vinnustað sem ég hef nokkru sinni verið á. Vonandi bera nýir menn gæfu til að þróa þennan vinnustað með þeim mannvæna hætti sem flestir telja að Morgunblaðið sé.

Hrein landráð og þjófnaður soðningaríhaldsins?

Í gær greindi Stöð tvö frá því að nokkur af stærstu sjávarútvegsfyrirtækjum landsins (þau eru ekki mörg) hefðu tæp 5 ár til þess að endurfjármagna lán að upphæð 20 milljarðar ísl. kr og væri um að ræða veð sem Glitnir hefði látið seðlabankann í Luxemborg hafa rétt fyrir bankahrunið í haust.

Í fyrra sumar frétti ég (13. júlí 2008) að veðlánasöfn íslenskra banka væru talin nær ónýt. Kvótinn væri þó undantekning en meinbugir voru taldir á að veðsetja hann. Nú virðist Glitni hafa tekist þetta.

Almenningur hlýtur nú að spyrja hvort hluti þessara lána hafi verið notaður til þess að flytja laust fé úr sjávarútveginum eitthvert annað.

Mál þetta sýnir ásamt öðru í hvílíkt óefni kvótakerfið er komið og nauðsyn þess að það verði endurskoðað.

Ég minnist þess að í upphafi 10. áratugarins hafi verið orðrómur uppi um skuldastöðu nokkurra sjávarútvegsfyrirtækja og að í raun væru þau orðin eign þýskra fiskkaupenda. Virtist þá sem enginn þyrði að ræða þetta opinberlega enda tengdust eigendur fyrirtækjanna stjórnarflokkunum með ýmsum hætti.

Ætlar ógæfa Íslendinga engan enda að taka? Hver verður næsti skellur soðningaríhaldsins?

Capacent með óaðgengilega heimasíðu

Í morgun fór ég inn á heimasíðu Capacent til þess að athuga hvort einhver störf, sem henta mér, stæðu til boða.

Sá ég þá að auglýst var ný heimasíða fyrirtækisins. Við nánari athugun reyndist hún að mestu leyti óaðgengileg. Enginn texti var við krækjurnar heldur einungis myndir.

Í ljósi þess sem fram kom í athugasemdum vegna fyrri skrifa á þessari síðu er ljóst að sum hugbúnaðarhús hér á landi virðast ekki þekkja hugtakið "Aðgengi".

Ég hef átt ánægjuleg samskipti við starfsfólk Capacent á undanförnum árum. Nokkrum sinnum hef ég komist í atvinnuviðtöl fyrir tilstilli þess en ekki fengið fast starf. Að vísu hélt ég að mér hefði hlotnast ssölumannsstarf í sumar vegna auglýsingar á mbl.is. Það hefur þó dregist úr hömlu og verð ég því enn að láta skrá mig atvinnulausan.

Vonandi bæta þeir Capacent-menn úr þeim vanköntum sem eru á nýrri heimasíðu fyrirtækisins.

Brotið gegn upplýsingastefnu stjórnvalda - hugsanlegt staðgreiðsluverkfall

Kjartan Sverrisson skrifar þarfa athugasemd við síðustu bloggfærslu mína og bendir á að ekkert alvöruhugbúnaðarhús láti frá sér fara vef án þess að hann uppfylli aðgengi 1 eins og það er skilgreint af Sjá. Það er athyglisvert að lesa þessa athugasemd frá Kjartani í ljósi þess að ENGINN forystumaður samtaka fatlaðra hefur séð ástæðu til þess að hafna athugasemdum mínum eða taka undir þær.

Ég átti hlut að máli þegar þessi skilgreining sem notuð er við vottun aðgengis að heimasíðum var gerð. Ég hef síðan tekið þátt í að votta heimasíður með því að athuga tiltekin atriði sem þurfa að vera aðgengileg áður en síðurnar eru vottaðar. Þetta hef ég gert mér til mikillar ánægju.

Aðgengi að heimasíðum fyrirtækja og stofnana hér á landi er skárra en víða annars staðar og er það vel. Þótt útlit vefsíðna opinberra stofnana fylgi yfirleitt aðgengisstöðlum vantar mikið á að einstakir hlutar þeirra uppfylli þessi skilyrði. Verða hér nefnd nokkur dæmi:

Tryggingamiðstöðöin er eina fyrirtækið sem ég veit um að hafi gert eyðublöð sín aðgengileg þeim sem nota skjálesara. Þau voru sérstaklega hönnuð og notendur hafðir með í ráðum.

Fyrir nokkru var notendum skjálesara gert kleift að telja fram á vefnum og var það framför. Aðrir hlutar úttfyllingaforma ríkisskattstjóra eru ekki vel aðgengilegir. Það slampast með virðisaukaskattinn vegna þess hversu reitirnir eru fáir. En þegar kemur að staðgreiðslu skatta vandast málið. Starfsmaður embættisins hefur viðurkennt fyrir mér að sá hluti versins sé óaðgengilegur. Ríkisskattstjóri sagði mér í samtali að fjárskortur hamlaði. Sannleikurinn er sá að starfsmenn embættisins hafa haft 3 ár í hið minnsta til þess að lagfæra aðgengið og ekkert hefur miðað. Nú horfir til mikils niðurskurðar´hjá embætti ríkisskattstjóra og óttast skúli Eggert Þórðarson að úrbætur geti dregist á langinn. Þetta eru hins vegar ódýrar úrbætur og vel getur verið að skipta þurfi um verkefnisstjóra til þess að úrbæturnar gangi eftir.

Tryggingastofnun ríkisins lét gera talsverðar breytingar á vef stofnunarinnar á síðasta ári og voru þær flestar til mikilla bóta. Eyðublöðin hafa alls ekki verið hönnuð með þarfir sjónskerts fólks í huga. Haustið 2005 var talið að þessu yrði hrint í framkvæmd um leið og ný vefsíða sæi dagsins ljós. Það hefur enn ekki orðið.

Í janúar 2007 skrifaði ég forstjóra Vinnumálastofnunar og vakti athygli á óaðgengilegum eyðublöðum. Þakkaði hann mér fyrir ábendingarnar. Lítið sem ekkert hefur breyst síðan. Nú lætur hann ekki svo lítið að svara fyrirspurnum og starfsmenn stofnunarinnar þverskallast við öllum tillögum um breytingar.

Ég held því statt og stöðugt fram að með framferði sínu leggi forstöðumenn þessara stofnana stein í götu þeirra sem reyna að bjarga sér sjálfir og þurfa að gera það. Mér væri skapi næst að fara í greiðsluverkfall opinberra gjalda og neita að greiða önnur gjöld en þau sem ég get greitt sjálfur. Tæknin er til sem þarf til að útfylla eyðublöð og það er tiltölulega einfalt að breyta forminu þótt vefur sé ekki endurhannaður frá grunni. Fari svo að ég hætti að greiða opinber gjöld væri fróðlegt að láta reyna á það fyrir dómi hvor beri ábyrgðina, ég eða sú stofnun sem hefur lagt stein í götu mína og annarra sem svipað er ástatt um. Hverfi ég hins vegar frá því og reyni að greiða þessi gjöld með því að fá einhvern til aðstoðar, sem þiggur e.t.v. laun fyrir, hver á þá að greiða kostnaðinn? Sá sem uppfyllir ekki skyldur sínar eða hinn sem reynir að standa í skilum og þarf að greiða aðstoðarmanni til þess að inna slík skil af hendi?

Það er ótrúlegt að enginn stjórnarþingmaður skuli taka þetta mál upp og engum virðist detta í hug að setja þurfi löggjöf hér á landi sem tryggi upplýsingaaðgengi fatlaðra. Það er ekki nóg að fága yfirborðið heldur verður verður að vanda undirlagið.

Sýnd veiði en ekki gefin

Það er ótrúlegt að fylgjast með uppátækjum Google-leitarvélaginnar. Mikilvirkari og gagnlegri leitarvél verður vart fundin. Hefur hún leyst margan vanda þótt hún hafi jafnframt valdið vandræðum. Hvoru tveggja fékk ég að kynnast þegar ég starfaði við blaðamennsku á Morgunblaðinu.

Að undanförnu hef ég leitað að fræðigreinum um nokkur álitamál í hljóðritunartækni, einkum atriðum sem fjalla um viðtalstækni. Á leitarvef Google birtast m.a. útdrættir úr fræðiritum um þessi mál.

Galli virðist þó á gjöf Njarðar. Einungis eru myndir af bókasíðunum sem vitnað er í en skjálesarar geta ekki lesið.

Á vegum Landsbókasafns Íslands hefur að hluta verið ráðin bót á þessu vandamáli. En ýmsar villur fylgja með sem ekki voru leiðréttar þegar blöðin eða tímaritin voru skimuð inn. Þessi leið hefur þó opnað ýmsar upplýsingar sem ómetanlegt er að geta gluggað í.

Nú vona ég að bandarísku blindrasamtökin láti hendur standa fram úr ermum og beiti sér fyrir því að aðgengi verði bætt að þeim gríðarlega bókakosti sem Google býður aðgang að - annaðhvort til skoðunar eða kaups.

Hér á landi er nær ekkert fjallað um upplýsingaaðgengi á heimasíðum samtaka fatlaðra og er það miður. Metnaðarleysi forystufólksins ríður hreinlega ekki við einteyming.