Sér gróf gröf

Það var hyggilegt af Baldri Guðlaugssyni að láta af störfum. Siðferðisbrestur hans var svo augljós að í var ótrúlegt að hann skyldi ekki axla skinn sín og hverfa á braut þegar málið komst í hámæli fyrir ári.

Í septemberbyrjun sat Baldur fund með Alister Darling þar sem rædd voru vandræði Landsbankans. Viðskipti Baldurs með hlutabréfin sín gátu því ekki talist eðlileg. Spyrja má hvers vegna hann nýtti ekki upplýsingar sínar til þess að bjarga því sem bjargað varð - einhverju öðru en eigin skinni.

Fjölmiðlar hröktu ekki Baldur Guðlaugsson úr starfi. Hann gerði það sjálfur.

Baldur lætur af störfum

Sígild leikrit aðlaga sig sjálf

Í gær fórum við hjónin ásamt vinafólki og sáum Brennuvargana eftir Max Frisch. Leikritið þekkti ég allvel. Við lásum það á frummálinu í menntaskóla og ég minnist þess einnig að hafa heyrt það í flutningi Útvarpsleikhússins. Þar lék Þorsteinn Ö. Stephensen Biedermann.

Leikurinn fjallar um sjálfsblekkingi, græðgi og hugleysi og dregur höfundurinn óspart dár að stórmennsku þeirra sem eru í raun lítilmenni og grimmd þeirra sömu sem telja sig umburðarlynda góðborgara.

Mér til mikillar ánægju fóru saman góður texti, flutningur og áleitinn boðskapur. Þýðingin virðist ný eftir Bjarna Jónsson og virtist talsverður munur á henni og þeirri þýðingu sem notuð var þegar Brennuvargarnir voru settir á svið hjá Leikfélagi Reykjavíkur fyrir nokkrum áratugum.

Leikarar skiluðu hlutverkum sínum allvel. Ólafía Hrönn Jónsdóttir sýndi þær öfgar sem eru í skapgerð góðlyndrar, hjartveikrar konu sem þorir hvorki né getur tekist á við raunveruleikann. Húsbóndann á heimlinu, biedermann sjálfan, lék Eggert Þorleifsson. Eitthvað skorti á dýptina í túlkun hans. Honum tókst með engu móti að skapa þau hrokafullu áhrif og sjálfbyrgingshátt sem einkennt hefur personu Biedermanns í túlkun sumra leikara á þessu hlutverki. Þó örlaði fyrir því í lok sýningarinnar.

Ég heyrði á máli manna, sem þekktu greinilega ekki verkið, að þeir héldu að leikritið hefði verið aðlagað þeim atburðum sem orðið hafa á Íslandi að undanförnu. Svo er ekki. Hins vegar geta flestir fundið eitthvað af sjálfum sér í Biedermann og jafnvel brennuvörgnum. Aðrir geta leikið sér að því að fá ýmsum lykilpersónum í bankahruninu sitt hlutverk og verður þá útkoman jafnmisjöfn þeim sem hafast slíkt að.

Ekki þarf að laga Brennuvarga Biedermanns að samtímanum. Sígild leikrit höfða jafnan til þeirra sem njóta þeirra hverju sinni. Þess vegna teljast verk eins og gullna hliðið vart til sígildra verka enda hefur það leikverk enst illa og aldrei verið sýnt í fullri lengd. Af Brennuvörgunum þar ekkert að skera.

Sex þúsund hraðahindranir

Í morgun var haft eftir fulltrúa Vegagerðarinnar að sex þúsund hraðahindranir væru í Reykjavík.

Leigubílstjórar finna fyrir hindrunum ásamt öðrum ökumönnum og forráðamenn Strætó hafa haldið því fram að hindranirnar eyðileggi hreinlega vagnana. Sumar hindranirnar eru þannig að hjólreiðafólk meiðir sig í höndum þegar hjólað er yfir þær.

Í morgun var þeirri spurningu varpað fram hvers vegna GPS-tæknin væri ekki nýtt til þess að stjórna hámarkshraða bifreiða. Öryrkjabandalag Íslands lagði til árið 1987 í bréfi til íslenskra tryggingafélaga að þróaður yrði búnaður til þess að fjarstýra hámarkshraða bifreiða. Taldi bandalagið að það væri áhrifamikil vörn gegn alvarlegum bifreiðaslysum. Tryggingafélögin hikuðu við að taka afstöðu.

Ég átti um nokkurt skeið sæti í umferðarráði og þar bar ég upp tillögu um hraðastýringu bifreiða. Óli H. Þórðarson, framkvæmdastjóri ráðsins, studdi tillöguna en bifreiðasérfræðingar töldu henni allt til foráttu. Sögðu þeir slíkar fjarstýringar fara illa með vélarnar og færðu fyrir því mörg rök. Þeir gleymdu því flestir að í nýjum bifreiðum er tölvustýrður búnaður sem hægt er að nýta til þess að takmarka hraða þeirra.

Hraðahindranirnar og sú samgöngustefna sem Reykjavíkurborg virðist aðhyllast, auka bæði mengun og bensíneyhðslu í borginni. Strætisvagnakerfið er handónýtt eins og margoft hefur verið bent á og stöðugt færri nýta sér það.

Fyrr eða síðar verður að ráðast að rótum þess vanda sem samgöngur í Reykjavík og á höfuðborgarsvæðinu öllu eru. Í raun ætti að setja svæðið undir eina skipulagsheild þannig að úrbætur í skipulags- og samgöngumálum yrðu sameiginleg ákvörðun allra íbúa svæðisins.

Hljóðmynd um Karítas Jónsdóttur

Í morgun útvarpaði ég hljóðmyndinni "Síðustu augnablik Karítasar Jónsdóttur".

Öldugjálfrið var hljóðritað vestur í Skálavík 2. júlí 2009. Notaður var Nagra Ares BB+ stafrænn hljóðriti og tveir Sennheiser ME62 hljóðnemar sem eru mjög víðir. Þeir vísuðu í u.þ.b. 100 gráður og um 1,3 m voru á milli þeirra.

Hljóðmyndin sjálf var unnin í Soundforge 9 og Goldwave 5,54. Það kostaði talsvert föndur að hægja á hljóðinu. Æskilegt væri að hljóðritunarforritum fylgdi eins konar hjól sem hægt væri að nota til að renna hljóðinu hreinlega niður þar til þögnin tekur við.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Síðustu augnablik Karítasar Jónsdóttur

Orðbragð íþróttafréttamanns Ríkissjónvarpsins

Í kvöld tjáði íþróttafréttamaður Ríkissjónvarpsins, sem alinn er upp í kristilegum kærleiksanda, að "stelpurnar okkar" myndu mæta erkifjendum sínum, Frökkum.

Hvort etja menn kappi í íþróttum til að efla sig eða til þess að svala físnum sínum og kvalaþorsta? Hingað til hef ég haldið að Frakkar væru vinaþjóð Íslendinga og vissi ekki að stelpurnar okkar hötuðu þá svo að kalla þurfi franskt íþróttafólk erkifjendur.

Sennilega er mannskemmandi að stunda keppnisíþróttir svo sem hvers kyns knattleiki enda kemur fólk iðulega stórslasað úr slíkri viðureign.

Er þetta Íslendingseðlið?

Á lygnum en köldum góðviðrisdögum skapast hættuástand í Reykjavík. Rykagnir smeygja sér ofan í lungu fólks og valda heilsutjóni. Hreint land, fagurt land - á það lengur við? Naglar spæna upp malbikið og mylja mélinu smærra, naglar sem geta jafnvel valdið stórslysum við ákveðin skilyrði.

Íbúar 105-svæðisins hafa öðrum fremur fengið að kenna á óþægindunum sem stafa af mengun og hávaða. Í dag stöðvuðu þeir umferð í 5 mínútur til þess að vekja athygli á ástandinu. Þá kom Íslendingseðlið berlega í ljós. Ekið var yfir umferðareyjar og strætisvagnsstjóri lét sig ekki muna um að aka eftir gangstétt. Mitt ráð til forstjóra Strætó er að þessi maður verði rekinn úr starfi án tafar og um leið sviptur ökuleyfi til 40 ára.

Íbúar mótmæltu svifryksmengun

Tímabær fræðsla

Umræða um Kína og kínversk málefni hér á landi hefur mótast mjög af vanþekkingu og sleggjudómum blaða- og fréttamanna. Fátítt er að starfsmenn fjölmiðla kalli til fólk sem er sérfrótt um kínversk málefni. Þeim fer nú fjölgandi hér á landi sem hafa góða þekkingu á kínverskum málefnum og gætu orðið fjölmiðlum innan handar um skýringar á því sem gerist þar eystra.

Fordómalaus umræða sem byggð er á þekkingu er mun líklegri til að ná árangri í samskiptum þjóða en þær aðferðir sem sleggjudómar íslenskra fjölmiðlamanna einkennast um of af.

Að undanförnu hefur Konfúsíusarstofnunin á Íslandi, Norðurljós, í samvinnu við Íslensk-kínverska viðskiptaráðið og Kínversk-íslenska menningarfélagið staðið fyrir fyrirlestrum um Kína. Eru fyrirlestrarnir haldnir í Lögbergi, húsi Háskóla Íslands í stofu 201 og hefjast kl. 12:00 á miðvikudögum.

Í morgun flutti Helga Kristín Kolbeins afar fróðlegan fyrirlestur um embættismannakerfið í Kína og þróun þess. Rakti hún m.a. hvernig kjörið er til sveitarstjórna og áframhald slíkra kosninga sem getur leitt fólk til setu á kínverska þjóðþinginu.

Miðvikudaginn 28. október verður haldinn fyrirlesturinn

Kína og mannréttindi: alþjóðlegar aðgerðir og tvíhliða viðræður.

Fyrirlesari verður Helga Björk Jónsdóttir.

Umræður um Kína og mannréttindi hafa mjög verið í deiglunni síðan sumarið 1989, er kínversk stjórnvöld brugðust harkalega við mótmælaöldum sem gengið höfðu yfir landið.

Fjölmörg ríki heims brugðust ókvæða við og staða mannréttinda innan Kína var tekin fyrir á vettvangi Sameinuðu Þjóðanna. Í fyrirlestri sínum fer Helga Björk Jónsdóttir yfir sögu mannréttindaaðgerða gagnvart Kína síðan 1989 og með áherslu á aðgerðir einstakra ríkja og mannréttindaráðs SÞ. Einkum verður tekið mið af reynslu Noregs og Bandaríkjanna af tvíhliða mannréttindaviðræðum við kínversk stjórnvöld síðan 1997 og ólík nálgun þessara tveggja ríkja borin saman. Markmiðið er að skoða hvað ríki geta gert til að bæta líkur þess að þau hafi jákvæð áhrif á mannréttindaþróun innan Kína.

Helga Björk Jónsdóttir lauk BA-gráðu í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands árið 2006. Þaðan hélt hún til Árósa til frekara náms. Hún bjó í Kína árið 2008 þar sem hún var í starfsnámi við Sendiráð Íslands í Peking. Helga lauk MA-gráðu í stjórnmálafræði með áherslu á málefni Asíu frá Háskólanum í Árósum sumarið 2009. Meistararitgerð hennar fjallaði um tilraunir smárra og stórra ríkja til að hafa jákvæð áhrif á þróun mannréttinda í Kína.

Fyrirlesturinn fer fram í Lögbergi, stofu 201, miðvikudaginn 28. október, kl. 12.

Þetta er fjórði fyrirlestur af átta sem haldnir verða vikulega í tilefni 60 ára afmælis Alþýðulýðveldisins Kína 1. október sl. Skipuleggjendur eru Konfúsíusarstofnunin Norðurljós, Kínversk íslenska menningarfélagið og Íslensk-kínverska viðskiptaráðið. Þann 4. nóvember mun Ingjaldur Hannibalsson fjalla um efnahagsþróun í Kína og viðskipti Íslendinga við drekann í austri.

Ögmundur er góður liðsmaður

Nú lætur Ögmundur Jónasson af formennsku í BSRB eftir langan og fremur farsælan feril.

Við Ögmundur áttum afar góð samskipti á meðan við gegndum báðir forystu fjölmennra hagsmunasamtaka. Reyndust hann og Benedikt Davíðsson, forseti Alþýðusambands Íslands, Öryrkjabandalaginu jafnan haukar í horni í þeirri kjarabaráttu sem hófst í lok 9. áratugarins. Þá var talsvert samráð á milli samtakanna og stjórnvalda en eftir að Viðeyjarstjórnin tók við árið 1991 dró stórlega úr því. Ég leitaði eitt sinn ráða hjá þeim Ögmundi og Benedikt um það hvernig Öryrkjabandalagið gæti brotist út úr þeirri einangrun sen þáverandi forsætisráðherra lagði á bandalagið. Kváðust þeir ráðalausir enfa væru lítil samskipti við forsætisráðuneytið og yrðu sjálfsagt lítil þar til ríkisstjórnin yrði neydd að samningaborðinu vegna næstu kjarasamninga.

Að þessu leyti var reginmunur milli þeirra Steingríms Hermannssonar og Davíðs Oddssonar. Sá fyrrnefndi kostaði kapps um að eiga samræður og samráð við samtök almennings í landinu en hinn síðarnefndi valdi úr þau samtök sem honum voru þóknanleg og ákvað hvaða forystumenn væru þess virði að á þá væri hlustað.

Ég leyfi mér að þakka Ögmundi gott samstarf á þessum vettvangi og óska honum og fjölskyldu hans heilla.

Engin furða

Þegar afbrigða er leitað frá þingsköpum til þess að hraða málum gegnum Alþingi þarf að ríkja um það samstaða á meðal þingmanna.

Í ársbyrjun árið 2000 hugðist ríkisstjórnin keyra í gegn ólög gegn Öryrkjabandalagi Íslands og leitaði afbrigða til þess að hvata málinu. Stjórnarandstaðan greiddi atkvæði gegn því. Forsætisráðherra sendi þá stjórnarandstöðunni tóninn.

Þegar ríkisstjórnin leitaði í gær afbrigða frá þingsköpum til þess að hraða afgreiðslu frumvarpsins um Icesave-samninginn neitaði stjórnarandstaðan. Fjármálaráðherra sárnaði sem von var.

Óalgengt að hafna ósk um afbrigði frá þingsköpum

Annaðhvort allt eða ekkert

Það sýnir sig í þessu máli eins og Icesave-málinu að Íslendingar geta ekki ævinlega fleytt rjómann ofan af. Það er einungis eðlilegt að listaverkasöfnin lendi í eigu þeirra sem eignast bankana. Þetta er afleiðing einkavæðingar þeirra Davíðs Oddssonar og Halldórs Ásgrímssonar. Sporin liggja víða.

Listaverkin lenda í eigu erlendra kröfuhafa