Tækifæri sigmundar og Bjarna

Sáttatónn er í greinum Bjarna Benediktssonar og Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar í Morgunblaðinu í dag og er það vel. Hinn síðar nefndi leggur til myndun þjóðstjórnar um tiltekin verkefni. Bendir hann m.a. á að þá yrðu þingmenn eingöngu bundnir af sannfæringu sinni en ekki andlegum handjárnum stjórnmálaflokkana - þurfi með öðrum orðum ekki að spila í sama liði.

Þessi tillaga er góðra gjalda verð og fyllsta ástæða fyrir núverandi stjórnarflokka að ræða við stjórnarandstöðuna, a.m.k. Framsóknar- og Sjálfstæðisflokk. Stjórnin gæti þá sýnt þann þroska að gleyma því að tillagan kunni að vera sett fram þar sem þeir sigmundur Davíð og Bjarni þurfa á því að halda að sanna sig sem virkir stjórnmálaforingjar. Þess mætti þá vænta að ástæðulausu málþófi á Alþingi linnti og þingmenn gætu reynt aðrar aðferðir við afgreiðslu mála en þær sem þeir eru nú fastir í. Um leið væri hægt að losna við óhæfa ráðherra úr núverandi ríkisstórn.

Þá vekur athygli að Jóhanna Sigurðardóttir skyldi hafa ákveðið að rita áramótagrein sína í Morgunblaðið þrátt fyrir að ritstjóri blaðsins hafi hagað sér eins og götustrákur í skrifum sínum um hana og stjórn hennar og sýnir það félagslegan þroska forsætisráðherrans. Áreiðanlegar heimildir herma að skrif ritstjórans fari mjög fyrir brjóstið á ýmsum sem teljast til forystu Sjálfstæðisflokksins, en þeir telja a ritstjórinn sé fastur í vef hefndarþorsta og beiskju og skaði beinlínis hagsmuni flokksins og Morgunblaðsins með skrifum sínum.

Lesendum þessara síðna er árnað heilla á nýju ári. Sú ósk er hér með sett fram að menn verði málefnalegri í skrifum en verið hefur og fleira verði um jákvæð skrif og fréttir en að undanförnu.

Vill nýja ríkisstjórn um tiltekin verkefni

Hægri öflin komin á kreik

Nú er enn einn flokkurinn í burðarliðnum, norrænn borgaraflokkur, ekki sá fyrsti með því nafni. Á skrifum Guðbjörns Guðbjörnssonar má greinilega sjá að þessi flokkur verður hægra megin við miðju sjálfstæðisflokksins.

Ég lenti einu sinni sem oftar í fjölskylduboði. Þar var fullorðin kona sem fór mikinn um Sjálfstæðis- og Framsóknarflokk. Sagðist hún telja að hægri öflin í Sjálfstæðisflokknum ættu að stofna sérstakan flokk og í raun væri ekki nema sjálfsagt að hægrisinnaðir sjálfstæðismenn og framsóknarmenn sama sinnis gengju til fylgis tvið nýja flokkinn. Frjálslyndir Sjálfstæðismenn, vinstri sinnaðir framsóknarmenn og kratar gætu síðan fyllt miðjuflokk og kommúnistar, eins og hún nefndi ákveðna hjörð Íslendinga, gætu síðan búið til vinstri flokk.

Í ágætri ævisögu Gunnars Thoroddsen eftir Guðna Th. Jóhannesson er nokkuð fjallað um ástandið í Sjálfstæðisflokknum, en brestir komu í flokkinn á 8. áratugnum. Leiddu þeir m.a. til stofnunar Borgaraflokksins sem varð ekki langlífur. Skyldi það hafa stafað af því að hann var ekki norrænn? Þótt merkilegt megi heita tókst Davíð Oddssyni að halda flokknum saman þótt í raun væru sjónarmið flokksmanna tvískipt. Annars vegar voru frjálslyndir einstaklingar og hins vegar öfgasinnaðir frjálshyggjupostular sem tókst að keyra Ísland í kaf eins og frægt er orðið. Velferðarkerfið var nær eyðilagt og þjóðinni komið á vonarvöl. Kannski þessir frjálshyggjupostular fái inni í nýja borgaraflokknum. Eitt er víst. Gunnar Thoroddsen óaði við þeim.

Þótt guðbjörn haldi því fram í pistlum sínum að hann vilji ekki skrifa sem hefðbundinn, íslenskur stjórnmálamaður, virðist hann hafa fallið í þá gryfju að skrifa eins um andstæðinga sína í stjórnmálum sem aðrir landar vorir. Því er bágt að sjá hvaða nýjungar þessi flokkir boði í íslenskum stjórnmálum. Orðbragðið er hið sama og annarra sem skrifa um stjórnmál og andstæðingarnir valdir.

Það er einungis eðlilegt að reynt verði að stofna nýja flokka í því umróti sem dynur nú yfir íslenskt samfélag. Fróðlegt verður að fylgjast með væntanlegum tilraunum.

Minnt skal á snjalla vísu Jóns Ingvars Jónssonar sem hann orti fyrir rúmum tveimur árum:

Meðan okkar þjóðarþing

þarf að halda á lausnum

enginn grætur auðkýfing,

einan sér á hausnum.

Segir viðbrögð góð við nýjum flokki

Gamalt fólk fer ekki út á kvöldin - útvarpsleikrit

Jólaleikrit Ríkisútvarpsins, Gamalt fólk fer ekki út á kvöldin, var flutt í dag, annan dag jóla árið 2010. Leikurinn fjallar um öldruð hjón sem fá til sín tvo sölumenn. Þeir eru svo ágengir að það veldur óþoli þees er á hlýðir. Þótt hegðun sölumennanna sé e.t.v. yfir siðferðismörkum er greinilegt að höfundurinn hefur vandlega velt fyrir sér hveri setningu og leikstjórnin var til hreinnar fyrirmyndar.

Hljóðmynd leikritsins var einföld og í sjálfu sér óaðfinnanleg. Það hefði þó aukið gildi hennar að hafa dauf umhverfishljóð í bakgrunni, t.d. þegar farið var inn í svefnherbergi hjónanna sem vissi að bílastæðinu við blokkina.

Þorsteinn D. Marelsson (1941-2007) hófst handa við að rita útvarpsleikrit á 8. áratug síðustu aldar. Nokkur viðvaningsbragur var á fyrstu leikritum hans, en honum óx ásmegin og fór stöðugt fram. Innan skamms varð hann einn okkar fremstu höfunda útvarpsleikritahöfunda eins og verkið, sem útvarpað var í dag, ber svo ljóst vitni um.

Ekki verður lagt mat á frammistöðu leikaranna, enda óþarft því að hún var gallalaus. Leikstjórinn, sem þekkir útvarpið jafnvel og Þorsteinn Marelsson gerði, hefði þó mátt gera´kossaatriðið ögn ástríðufyllra, því að ástir gamals fólks eru einatt ástríðuþrungnar, þótt um annars konar nautnir og ástríður sé að ræða en hjá ungum elskendum eða nýgiftum hjónum.

Skilyrðislaust er mælt með þessu leikriti sem er á meðal þess besta sem flutt hefur verið í Ríkisútvarpið á þessu ári.

Súykkulaðiís-sósa

Áður en við Elín gengum í hjónaband þótti rétt að ég færi á matreiðslunámskeið. Ég var eini karlmaðurinn á námskeiðinu þar sem kennd var hagnýt matseld. Konurnar bjuggu til alls konar hollustufæði en ég sá aðallega um sælgætið. Þó lærði ég að sjóða hafragraut og sitthvað fleira.

Ásgerður Ólafsdóttir, sem kenndi á námskeiðinu, gaf mér meðfylgjandi uppskrift af dýrindis súkkulaði-íssósu:

100 g súkkulaði

1/4 bolli vatn

1/4 bolli sykur

2 msk smjör eða smjörvi

1 tsk vanilla eða líkjör

1/4 l rjómi

100 g súkkulaði, 1/4 bolli vatn, 1/4 bolli sykur og 2 msk smjör er hitað að suðu og látið sjóða við vægan hita þar til það hefur náð að þykkna. Þá er það tekið af hellunni, líkjörnum bætt út í og blandað vel saman. Sósuefnið er síðan kælt. Þegar það kólnar verður það þykkt, næstum seigt.

Þeytið rjómann og vinnið sósuþykknið saman við. Sósan geymist vel í 3-4 daga.

Þessa sósu má jöfnum höndum hafa út á ís eða snæða sem dýrindis búðing.

Með uppskrift þessari fylgja hátíðar- og jólakveðjur til handa lesendum þessara vefsíðna.

Fjölmiðlar þegja um málefni Gildis

Jóhann Páll Símonarson, sem á aðild að lífeyrissjóðnum Gildi, hefur kært stjórnendur sjóðsins til ríkissaksóknara. Í bréfi sínu, sem dagsett var 22. september síðastliðinn, telur hann að tap sjóðsins árið 2008 og 2009 sé langt umfram það sem telja megi eðlilegt. Ríkissaksóknari sendi bréfið áfram til ríkislögreglustjóra, en 30. sept. sl. hafði verið ákveðið að taka skyldi málið til rannsóknar.

Hinn 11. nóvember skrifaði lögfræðingur gildis, Þórarinn V. Þórarinsson, embætti ríkislögreglustjóra bréf þar sem hann krafðist þess að rannsókn málsins yrði hætt og hinn 17. nóvember barst ríkislögreglustjóra bréf frá Fjármálaeftirlitinu þar sem því varr lýst að ekki sé ástæða til þess að hefja rannsóknir á málefnum Gildis. Taldi því ríkislögreglustjóri hvorki tilefni né grundvöll til að aðhafast frekar í málinu. Undir bréfið ritaði Alda Hrönn Jóhannsdóttir, settur saksóknari efnahagsbrotadeildar.

„Hugsaðu þér. Settur saksóknari spyr fjármálaeftirlitið hvort ekki sé allt í lagi með Gildi,“ sagði Jóhann Páll í samtali við undirritaðan. „Ég spyr því hvernig efnahagsbrotadeildin ætli að verja sjálfstæði sitt eftir þetta.“

Jóhann hefur ákveðið að kæra þá ákvörðun setts saksóknara efnahagsbrota að hætta rannsókn á háttsemi stjórnar og starfsmanna Gildis, „en sjóðurinn hefur tapað gríðarlegum fjármunum undanfarið og kemur við sögu í skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis. Það var reyndar helsta ástæða kærunnar.

Sérstök athygli er vakin á því að Fjármálaeftirlitið, sem lögum

samkvæmt á að hafa eftirlit með lífeyrissjóðum landsmanna, virðist líka hafa ráðið mestu um að settur saksóknari efnahagsbrota ákvað að hætta þeirri rannsókn, sem stóð til að gera,“ sagði Jóhann Páll.

Jóhann Páll segir að fjölmiðlar hafi ekkert fjallað um rannsókn þessa máls, en þeim hafi verið send öll málsgögn. Telur hann að þeir þjóni hagsmunum atvinnuveitenda og verkalýðsforystunnar, en hinn almenni sjóðsfélagi hafi lítið að segja um málið.

Á síðu Jóhanns Páls, http://jp.blog.is, kemur fram að lífeyrissjóðurinn Gildi hafi tapað 59,6 milljörðum kr árið og árið 2009 hafi tapið numið um 52 milljörðum kr. Samtals nemi því tapið um 110 milljörðum. Jóhann segir að 52 milljarða skorti til þess að sjóðurinn geti staðið við skuldbindingar sínar.

Nokkur málsskjöl eru birt sem fylgigögn þessarar færslu.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Athugasemdir við svör frá Fjármálaeftirlitinu
• Bréf frá Efnahagsráðuneytinu
• Fréttatilkynning
• Kæra - ríkislögreglustjnóri

Sólheimadraugurinn aftur kominn á kreik

Stjórn Sólheima í Grímsnesi hefur að mestu farið sínu fram gagnvart stjórnvöldum þessa lands um rúmlega tveggja áratuga skeið. Sólheimar hafa iðulega notið meiri framlaga en aðrar stofnanir eða heimili þar sem þroskaheft fólk býr. Reikningshaldi hefur iðulega verið þannig háttað að erfiðlega hefur gengið að skilja á milli rekstrar í þágu fatlaðra eða duttlunga stjornendanna sem stjórnast hafa af metnaði þeirra. Má þar m.a. nefna kirkjubyggingu, þótt nóg sé af kirkjum í nágrenni Sólheima og fleira væri hægt að tína til. Einangrunarstefnan hefur verið slík að reisa þurfti kirkju til þess að íbúarnir, sem flestir eru þroskaheftir, þyrftu væntanlega ekki að sækja kirkju með öðru fólki. Þetta brýtur þvert gegn öllum viðmiðum sem samþykkt hafa verið í vestrænum samfélögum.

Þegar stjórn Sóllheima hefur séð fram á að ekki verði farið að fyllstu kröfum hennar hefur hún enn sett á svið ljótan leik, þar sem hótað er að rjúfa og eyðileggja samfélag sem byggt hefur verið upp á Sólheimum. skemmst er þess að minnast, að árið 1987 voru miklar umræður um framlög til Sólheima og voru jafnframt uppi vangaveltur hjá Öryrkjabandalaginu og Þroskahjálp um lágmarksstaðla vegna íbúðarrýmis fatlaðs fólks. Stjórn og starfsmenn Sólheima settu málið þannig fram gagnvart skjólstæðingum sínum að samtökin ætluðu sér að eyðileggja heimilið og hrekja þá á brott. Var ósvífni eins starfsmannsins slík að á ráðstefnu Öryrkjabandalagsins og Þroskahjálpar, sem haldin var 27. ágúst 1988, lýsti hann því fjálglega hvernig íbúarnir óttuðust um hag sinn o kviðu framtíðinni, þeirri framtíð sem útmáluð hafði verið fyrir þeim af ákveðnum starfsmönnum Sólheima þar sem öllu var snúið á hvolf.

Enn mætti fjölyrða um átökin á milli Páls Péturssonar og stjórnar Sólheima á 10. áratugnum sem enduðu með því að stjórnin fór að mestu sínu fram og Sólheimar fengu sérmeðferð í kerfinu. Nú þykist stjórnin enn ekki fá nóg og er því gripið til þess ráðs að lýsa því að rekstri sólheima verði hætt, leigusamningum við fatlað fólk sagt upp og framtíð þess þannig stefnt í voða. Þetta er ljótur leikur sem leikinn er gagnvart einstaklingum sem geta sumir ekki borið hönd fyrir höfuð sér.

Alexander Stefánsson, einhver merkasti félagsmálaráðherra fyrri aldar, sagði eitt sinn við mig að það væri bjarnargreiði að afhenda ríkinu sjálfseignarstofnanir að gjöf. Yfirleitt væri ástæðan sú að félögin, sem stæðu að baki stofnunum, treystust ekki til rekstrarins. Ætli hitt sé ekki einnig sönnu nær að eðlilegt sé að ríki og sveitarfélög taki að sér rekstur sjálfseignarstofnana eins og Sólheima til þess að íbúarnir þurfi ekki að vera háðir duttlungum misviturra stjórnenda. Hvers vegna er hægt að ákveða einhliða af nokkrum einstaklingum að búsetu fjölda fólks sé stefnt í voða með þeim hætti sem nú er gert?

Hvenær ætla stjórnendur Sólheima að hætta að hafa fatlað fólk að leiksoppi? Er ekki komið nóg?

Áframhaldandi þjónusta tryggð

Græn orka og skordýraát

Í morgun spjölluðu þau saman á rás 1, Guðrún Gunnarsdóttir og Stefán Jón Hafstein, sem er í Malaví á vegum Þróunarsamvinnustofnunar. Greindi hann Guðrúnu frá því að nú færi regntíminn í hönd. Tækju termítar þá flugið og löðuðust að borgarljósunum þar sem þeir hryndu niður. Heimanenn safna þeim saman og steikja á pönnu, krydda þá og meðhöndla með ýmsum hætti og telst þetta herramanns matur.

Stefán sagðist enn ekki hafa borðað termíta. Ekki veit ég hvort hann hfyllir við þeim á samahátt og Vestmannaeyinga hryllir við að leggja sér lundapysjur til munns. Það rifjaðist upp fyrir mér að árið 2000 gæddi ég mér á silkilirfum í borginni rongsheng í Kína. Eitthvað fóru þessar lrfur fyrir brjóstið á sumum samferðarmönnum mínum sem stóðust ekki að sjá þær horfa á sig brostnum augum. Mér þóttu þær hins vegar dýrindis sælgæti. Séu termítar og önnur skordýr sambærileg að gæðum hef ég engar áhyggjur af framtíð mannkynsins. Miklu ódýrara er að rækta skordýr en kvikfénað, einkum nautgripi og er því sjálfsagt að huga að breyttu mataræði í náinni framtíð. Hver veit nema Íslendingar taki að rækta ánamaðka til manneldis og Stefán Jón benti reyndar á að Mývetningar gætu farið að veiða mýflugur í sama tilgangi. Græn orka og skordýraát. Það er framtíðin.

Siðleysi einkavæðingarsinna

Síðan íslensk stjórnvöld tóku að greiða laun kennara við einkarekna grunnskóla, framhaldsskóla og háskóla hafa hinir einkareknu skólar skorið sig úr að því leyti að launakostnaður þeirra hefur verið greiddur af hinu opinbera og skólagjöld þeirra hafa verið mun hærri en ríkisreknu skólanna. Þannig hafa þessir skólar haft úr talsvert meira fé að moða en hinir opinberu skólar.

Vafasamt er að sumir einkareknu skólanna yrðu kallaðir háskólar nema hér á landi. Þá er vafasamt að annað eins fyrirkomulag tíðkist víða um lönd hjá einkavæðingarsinnum. Í Bandaríkjunum er mér tjáð að einkareknir skólar njóti ekki opinberra styrkja heldur verði þeir að spjara sig með öðrumhætti - styrkjum frá einkafyrirtækjum og skólagjöldum. Í þeirri fjárþröng, sem Íslendingar eru í, eru margir furðu lostnir yfir því að framlög til einkarekinna skóla séu ekki skorin niður. Látum þá sanna sig og sjáum hvernig fer.

Ólöglegt að fella niður skuldir

Hugsanleg þáttaskil hjá Arnaldi

Í gær lauk ég við að lesa Furðustrandir eftir Arnald Indriðason. Endirinn kom á óvart þótt tónninn væri gefinn í upphafi bókarinnar.

Furðustrandir eru skyldastar Grafarþögn og Konungsbók. Þótt vissra þreytumerkja gæti hjá höfundi bregðast Furðustrandir þó ekki væntingum lesandans og halda honum föngnum þar til bókinni hefur verið lokið. Arnaldur vinnur skemmtilega. Þar sem Furðustrandir gerast á Austfjörðum velur höfundurinn nöfn á persónum sem eru algeng þar og sitthvað fleira bendir á vönduð vinnubrögð.

Galdur höfunda er að skilja lesendur eftir í eins konar tómarúmi og það tekst Arnaldi ágætlega í lok bókarinnar.

Góða skemmtun.

Bjarni verður að breyta um stíl

Sú niðurstaða sem fékkst í Icesave-málinu er dæmi þess hvað gerst getur þegar menn sýna einurð og áræðni. Nú þarf ekki að spyrja hvaða stjórnmálamaður hafi gert eða sagt eitthvað og hverjir eigi að svara til saka. Heldur ber að spyrja hver árangurinn hafi orðið.

Þótt stjórnarandstaðan geti glaðst yfir hlut sínum og annarra Íslendinga ber ekki að fara á nornaveiðar vegna þeirra sem vildu samþykkja fyrri samning. Bjarni Benediktsson og aðrir forystumenn íslenskra stjórnmálaflokka þurfa nú að hugsa sinn gang og fara að ræða saman eins og siðað fólk í stað þess að öskra hverjir á aðra. Alþingi líkist stundum helst nútímaóperu þar sem menn syngja ekki heldur öskra eða hrópa hver að öðrum. Spurningin er oft sú hverjir gali hæst.

„Þurfa að svara fyrir fyrri samning“