Dómgreindur ráðherra

Enn einu sinni hefur kærunefnd jafnréttismála komist að raun um að ráðherra vinstri stjórnarinnar hafi brotið jafnréttislög.

Ívilnandi ákvæði í lögum, sem ætlað er að rétta hlut þeirra, sem taldir eru standa höllum fæti í þjóðfélaginu, eiga sér nokkurra áratuga sögu. Sjaldnast hefur verið farið eftir þeim, þar sem engin viðurlög liggja við broti á þeim og stjórnvöld eru undantekningalaust sá aðilinn, sem brýtur þessi lög.

Sjaldan eða aldrei hefur tekist að rétta hlut þeirra fáu einstaklinga sem hafa kært ráðningu ófatlaðra í störf sem hinir fötluðu voru fullfærir um að valda og hið sama virðist eiga við um konur. Eitt sinn var kært vegna brota á lögum um endurhæfingu, en þar sagði að þeir, sem notið hefðu endurhæfingar og væru jafnhæfir öðrum einstaklingum til starfans, skyldu "að öðru jöfnu" ráðnir. Fatlaður einstaklingur leitaði árið 1979 til þekkts lögmanns og bað hann að höfða mál á hendur opinberri stofnun vegna ráðningar í fulltrúastarf, sem hann hafði sótt um, en verið hafnað. Lögmaðurinn komst að þeirri niðurstöðu að orðin "að öðru jöfnu" yllu því að málatilbúnaður teldist ónýtur. Hann ritaði hins vegar stjórnendum stofnunarinnar og óskaði eftir því að hlutur hins fatlaða umsækjanda yrði réttur. Svo varð ekki. Tveimur áratugum síðar sótti þessi sami einstaklingur um starf hjá þessari stofnun. Þá trúði starfsmannastjórinn kunningja sínum fyrir því að þessi einstaklingur kæmi aldrei inn fyrir dyr stofnunarinnar sem fastur starfsmaður, því að hann hefði eitt sinn höfðað mál á hendur stjórnendum hennar. Þannig er þetta því miður í íslensku samfélagi. Leiti fatlað fólk eða konur réttar síns gegn kerfinu eru slíkar sakir geymdar en ekki gleymdar. Margir hafa því heykst á að standa á rétti sínum af ótta við að fá ekki starf við sitt hæfi.

Hvert misréttismálið rekur nú annað hjá stjórnvöldum, þar sem konur eiga í hlut. Stundum hafa karlmenn verið teknir fram yfir þær, þótt þær séu taldar hæfari og í önnur skipti eru konurnar jafnvel taldar of hæfar. Ráðherrar bregðast jafnvel ókvæða við, séu þeir spurðir í þaula og kunna jafnvel ekki við orðbragð fréttamanna. Hvenær skyldi almenningur fá nóg af dómgreindarskorti ráðherranna?

"Lítið er geð guma" - endurtekin mannréttindabrot

Magnús Thoroddsen hefur iðulega vakið athygli fyrir skoðanir sínar á kvótakerfinu. Í dag birtist þessi grein í Morgunblaðinu.

form redirect=yes


Forsíða | Innlent | Erlent | Íþróttir | Tækni & vísindi | Veröld/Fólk | Viðskipti | Fasteignir | Atvinna | Gagnasafn | Blað dagsins | Bloggið

Föstudaginn 17. ágúst, 2012 - Aðsent efni
Hneykslanleg ákvörðun
Eftir Magnús Thoroddsen
Magnús Thoroddsen
Magnús Thoroddsen
Eftir Magnús Thoroddsen: "Þessi ákvörðun mannréttindanefndarinnar er óskiljanleg með öllu. Ég þurfti að láta segja mér hana þrisvar, eins og Njáli forðum. Varð ég fyrst undrandi en síðar hneykslaður."

Hinn 24. október 2007 úrskurðaði Mannréttindanefnd Sameinuðu þjóðanna í kærumáli sjómannanna, Erlings Sveins Haraldssonar og Arnar Snævars Sveinssonar, gegn Íslenzka ríkinu út af kvótakerfi laganna um stjórn fiskveiða. Í þessum úrskurði taldi meirihluti Mannréttindanefndarinnar kvótakerfið brjóta gegn 26. gr. Alþjóðasamnings um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi (Nr. 10, 28. ágúst 1979), er kveður á um jafnrétti allra manna. Kvótakerfið væri ósanngjarnt í eðli sínu, þar sem menn, er vildu stunda sjó, en hefðu ekki kvóta, þyrftu að kaupa hann af þeim, sem fengið hefðu veiðiheimildir úthlutaðar frá ríkinu. Sanngirnin er nefnilega gildasti þáttur jafnréttisins, sem einnig er varið í 65. gr. Stjórnarskrár hins íslenzka lýðveldis nr. 33, 17. júní 1944, með síðari breytingum.
Í úrskurði sínum mælti Mannréttindanefndin svo fyrir, að íslenzka ríkið skyldi greiða þeim Erlingi og Erni skaðabætur og endurskoða fiskveiðistjórnunarkerfið á þann hátt, að það fullnægði ákvæðum 26. gr. Alþjóðasamningsins um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi um jafnrétti allra manna. Skyldi þessu fullnægt innan 6 mánaða.
Að gengnum þessum úrskurði, sendi þáverandi sjávarútvegsráðherra mannréttindanefndinni bréf, dags. 6. júní 2008, þar sem fram kom, að íslenzka ríkið mundi ekki greiða kærendunum skaðabætur né heldur teldi íslenzka ríkið sig vera í aðstöðu til að breyta fiskveiðistjórnunarkerfinu umsvifalaust, en boðaði, að tilmæli mannréttindanefndarinnar yrðu höfð til hliðsjónar við heildstæða endurskoðun fiskveiðistjórnunarkerfisins. Í febrúar 2009 mun nýskipaður sjávarútvegsráðherra hafa áréttað við mannréttindanefndina, að íslenzka ríkisstjórnin hafi ákveðið að styrkja mannréttindaþátt stjórnarskrárinnar og festa í sessi, að auðlindir sjávar séu sameign þjóðarinnar, en tók að öðru leyti undir afstöðu fyrrverandi sjárútvegsráðherra.
Nú eru liðin tæp 5 ár frá því að mannréttindanefndin úrskurðaði í máli þessu með ofangreindum hætti. Enn þverskallast íslenzka ríkið við að greiða kærendum skaðabætur, og enn hefir íslenzka ríkisstjórnin ekki lagt fram frumvarp til stjórnskipunarlaga um það, að auðlindir sjávar séu sameign þjóðarinnar. Hins vegar hefir núverandi sjávarútvegsráðherra, á síðasta þingi, lagt fram frumvarp til breytinga á lögum um fiskveiðistjórnun, þar sem hann hefir bætt gráu ofan á svart með því að festa í sessi, í að minnsta kosti 20 ár, forréttindi þeirra kvótagreifa, sem nú njóta þeirra. Þetta er ennþá alvarlegra mannréttindabrot, en samkvæmt núgildandi lögum, þar sem veiðiheimildum er nú aðeins úthlutað til eins árs í senn.
En þrátt fyrir allt þetta, þ. e. fullkomnar vanefndir íslenzka ríkisins á úrskurði mannréttindanefndarinnar frá 24. október 2007, hefir hið ótrúlega gerzt. Mannréttindanefnd Sameinuðu þjóðanna hefir í bréfi, dags. 29. maí 2012, til fastafulltrúa Íslands hjá Sameinuðu þjóðunum í Genf tilkynnt, að hún hafi ákveðið að loka málinu í ljósi þess, að stjórnvöld hafi brugðizt með ásættanlegum hætti, að hluta til, við tilmælum mannréttindanefndarinnar. (Á ensku: „The Committee decided, in light of the measures taken so far by the State party to give effect to the Committee's Views, not to examine the case any further under the follow-up procedure, with a note of a partly satisfactory implementation of its recommendation.“)
Þessi ákvörðun mannréttindanefndarinnar er óskiljanleg með öllu. Ég þurfti að láta segja mér hana þrisvar, eins og Njáli forðum. Varð ég fyrst undrandi en síðar hneykslaður. Ákvörðun þessi stríðir gegn siðfræði, lögfræði, rökfræði og grunnreglum réttarfars. Gegn siðfræði vegna þess, að nefndin hafði í úrskurði sínum slegið því föstu, að kvótakerfið væri ósanngjarnt, en sanngirni er grundvallaratriði í siðfræði. Gegn lögfræði, þar eð nefndin hafði túlkað jafnréttisákvæði 26. gr. Mannréttindasáttmálans lögfræðilega á þann veg, að kvótakerfið bryti gegn því. Gegn rökfræði með því að loka kærumálinu án þess að fullnægt væri úrskurði mannréttindanefndarinnar, nema síður sé. Óljósar yfirlýsingar íslenzkra stjórnvalda um það, að þau muni hafa tilmæli nefndarinnar til hliðsjónar við heildstæða endurskoðun fiskveiðikerfisins eru marklausar, þar sem þær segja ekkert til um það í hverju sú endurskoðun verði fólgin, né hvenær hún eigi að fara fram. Dómstóll eða annar úrskurðaraðili vísar ekki máli frá, þótt stefndi, sem vanefnt hefir dómkröfurnar, gefi yfirlýsingu um það, að hann muni fullnægja kröfum stefnanda hugsanlega einhvern tímann í framtíðinni. Því brýtur þessi ákvörðun einnig í bága við grundvallarreglur réttarfars.
Samkvæmt 3. mgr. 2. gr. Alþjóðasamnings um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi, sem Ísland er aðili að, skuldbindur sérhvert aðildarríki sig til, að maður, sem brotið hefir verið á, skuli fá raunhæfar úrbætur, enda þótt brotið hafi verið framið af mönnum, sem fara með stjórnvald. Mannréttindanefndin hefir úrskurðað um þetta. Það á að greiða kærendum skaðabætur og það á að breyta íslenzka fiskveiðistjórnunarkerfinu á þann veg, að það fullnægi ákvæðum 26. Sáttmálans um jafnrétti allra manna. Íslenzka ríkið hefir gert hvorugt. Samt sem áður lætur Mannréttindanefnd Sameinuðu þjóðanna þetta yfir sig ganga: „Lítið er geð guma“. Með þeirri ákvörðun að loka þessu kærumáli hefir Mannréttindanefndin lyppast niður og svert orðstír sinn með smánarlegum hætti. Bretar myndu segja: „Soiled their fame with shame.“
Höfundur er fyrrverandi hæstaréttarlögmaður.
Facebook
til baka Til baka
prenta Prenta grein
leit Leita í gagnasafni mbl.is
© Höfundaréttur

Hæstiréttur á réttri leið

Nauðsynlegt er að aflétta ofurtollum af hljóðritunar- og
hljómflutningstækjum. Á það hefur verið bent á þessum síðum að blindu fólki
sé mismunað. Sé keypt sérhannað afspilunartæki fyrir hljóðbækur sem
einnig er hægt að hljóðrita með, er tækið flokkað í ofurflokki og hið sama
gildir, ef hljóðritunarbúnaðinn vantar. Ef myndavél væri í tækinu gegndi allt
öðrru máli. Þá bæri tækið enga tolla, einungis virðisaukaskatt. Þessir
ofurtollar eru lagðir á þótt þessi sérhönnuðu "hljóðbókatæki" séu margfalt
dýrari en vejuleg tæki sem ætluð eru handa almenningi. Þá er það sjálfsögð
krafa á þessari samskipta- og tölvuöld, að hlustun sé ekki skattlögð með
þessum hætti.
Nokkur hópur fólks hér á landi á mikilla hagsmuna að gæta vegna ofurtolla á
hljóðritum. Hvergi á byggðu bóli í hinum vestræna heimi eru þeir ofurtollaðir
nema hér á landi. Nýlega tókst Tónastöðinni að fá ofurtolla á Zoom-
hljóðritumm fellda niður, þar sem fyrst og fremst væri um tæki að ræða, sem
tengjast kvikmyndavélum. En hvers eiga þá þeir að gjalda sem eingöngu
vinna með hljóð?
Nú þurfa stjórnvöld að taka á honum stóra sínum og aflétta þessari
mismunun.

Söngblæstri útvarpað úr Hörpu

 

Í dag var útvarpað hljóðriti frá tónleikum, sem haldnir voru í Hörpu á vordögum undir heitinu „Ég veit þú kemur". Var þar vitnað til hins ágæta lags Oddgeirs Kristjánssonar við texta Ása í Bæ.

Á tónleikunum fluttu þau Sigríður Thorlacius og Sigurður Guðmundsson, tveir af okkar fremstu dægurlagasöngvurum,  ýmsar söngperlur frá 6. og 7. áratugnum. Útsetningarnar voru eftir Hrafnkel Orra Egilsson, sem hefur getið sér gott orð fyrir útsetningar sínar á íslenskum dægurlögum, sem sinfóníuhljómsveit Íslands hefur flutt ásamt einsöngvurum við góðan orðstír.

 

Hrafnkell Orri Hitti ekki ævinlega í mark

 

Nú brá hins vegar svo við að Hrafnkatli brást nokkuð bogalistin í Oddgeirsútsetningunum. Svo virðist sem hann hafi ekki leitað í útgáfu sönglaga Oddgeirs, heldur tekið mið af útsetningum og breytingum, sem kunnur útsetjari gerði á síðustu öld. Þar með voru lögin að hluta til afskræmd eins og lagið „Heima", sem mörgum Eyjamönnum þykir vænt um.

Undirritaður ákvað að fara ekki á þessa tónleika í vor. Ástæðan var sú að hann hefur nokkrum sinnum hlýtt á tónleika í Eldborg þar sem farið hefur saman rafmögnuð tónlist og leikur órafmagnaðra hljóðfæra. Hefur áður verið fjallað um það á þessum síðum. Þar sem greinarhöfundur telur að mikið vanti á að hljóðstjórnendur Hörpu þekki hvernig eigi að vefa saman órafmagnaða tónlist og háspinnutónlist, ákvað hann að láta ekki ofbjóða dvínandi heyrn sinni heldur vænti hann þess að tónleikunum yrði útvarpað.

 

Blásið í hljóðnemann

 

auðvitað bar ekki á þessu í útsendingu ríkisútvarpsins, enda kunna hljóðmenn Ríkisútvarpsins vel sitt fag. Hitt var verra að Sigurður andaði um of í hljóðnemann svo að veruleg lýti voru að. Virðist augljóst að hann kunni ekki að beita hljóðnemanum og hafi hann of nærri sér.

Á Netinu er hægt að finna fjölda greina sem fjalla um notkun stefnuvirkra hljóðnema eins og þeirra, sem söngvarar og ræðumenn nota. Meðal annarra atriða er mönnum bent á að hafa hljóðnemann til hliðar við munninn og láta hann vísa að munnvikunum. Þannig er hægt að komast nærri hljóðnemanum en forðast um leið þennan blástur, sem lýtir svo mjög flutning margra söngvara og ræðumanna.