Schengen - falskt öryggi

Nokkur umræða hefur orðið á samfélagsmiðlum um orð forseta Íslands um hryðjuverkamenn og Schengen. Ýmsir hafa slitið þau úr öllu sambandi og einna verstur varð áfellisdómur Baldurs Þórhallssonar sem sneri flestu á hvolf samkvæmt eigin sannfæringu og hélt því fram í útvarpsviðtali að forsetinn væri orðinn sundrungarafl á meðal þjóðarinnar.
Ég fjallaði í athugasemd á Facebook um Íslamdsþáttinn, en lét Schengen eiga sig. Ég benti á þá staðreynda að Islam er sprottið upp úr sýrlensku kirkjunni og er gyðingdómur sameiginlegt upphaf kristni og Islam, sem urðu í raun ekki sérstök trúarbrögð fyrr en á 10. öld og sums staðar í Evrópu ekki fyrr en um 1100 og jafnvel síðar. Í þeirri athugasemd kom jafnframt fram að líkur bendi til þess að Múhameð spámaður hafi aldrei verið til heldur sé vitnað til spámannstitilsins Mohammad, sem þýðir hinn blessaði á Arameísku, sem var móðurmál Krists og á því tungumáli er eitt af heitum Guðs Allah.
Framsóknarmaðurinn Halldór Ásgrímsson er sagður hafa þrýst mjög á að Íslendingar gengju í Schengen-samstarfið og er sagður jafnvel hafa hótað Davíð Oddssyni stjórnarslitum ef ekkert yrði af því.
Ýmisleg í Schengensamstarfi Íslendinga hefur farið eftir því sem Bjarni heitinn Einarsson, fyrrum bæjarstjóri á Akureyri spáði á flokksþingi Framsóknarmanna árið 1996, en þá kom í ljós að í utanríkisnefnd flokksins höfðu einungis þrír fulltrúar lesið samninginn í heild sinni - Við Bjarni og Siv Friðleifsdóttir. Formaður nefndarinnar hafði einungis fengið kynningu á samningnum, eins og hann orðaði það.
Morgunblaðið tekur þetta mál upp í leiðara í morgun og birtir útdrátt úr grein fyrrum forstjóra Interpol. Fer leiðarinn hér á eftir.

"Evrópa býður hryðjuverkamenn velkomna,“ er fyrirsögn greinar eftir Ronald K. Noble, sem var forstjóri Interpol frá árinu 2000 til 2014. Umfjöllun hans er sláandi, ekki aðeins vegna þess sem hann segir, heldur einnig vegna þess starfs sem Noble gegndi þar til fyrir skömmu. Orð hans fá annað og meira vægi fyrir vikið og verða ekki afgreidd með því að hann hafi ekki þekkingu eða skilning á umfjöllunarefninu.
Noble segir að opin landamæri Evrópu, sem geri mönnum kleift að ferðast á milli 26 landa án vegabréfaeftirlits eða landamæravörslu, sé „í raun alþjóðlegt vegabréfalaust svæði þar sem hryðjuverkamenn geta framið árásir á meginlandi Evrópu og komist undan“. Þetta segir hann augljósasta lærdóminn af skelfilegu hryðjuverkaárásunum í París á dögunum, en jafnframt þann sem bjóði upp á einfalda lausn: „Það ætti að leggja til hliðar hin opnu landamæri, og hvert og eitt af þátttökuríkjunum ætti tafarlaust að bera öll vegabréf kerfisbundið saman við gagnagrunn um stolin og glötuð vegabréf sem alþjóðlegu lögreglusamtökin Interpol halda úti.“ Noble segir ekkert ríkjanna hafa skimað vegabréfin í aðdraganda nýjustu árásanna, og segir svo: „Þetta er líkt því að hengja upp skilti þar sem hryðjuverkamenn eru boðnir velkomnir til Evrópu. Og þeir hafa þegið þetta heimboð.“
Noble bendir á að Bretar, sem hafi byrjað að bera vegabréf saman við gagnagrunn Interpol í kjölfar hryðjuverkaárásanna 2005, skoði nú um 150 milljón vegabréf á ári, meira en öll hin ríki Evrópusambandsins samanlagt, og finni þannig meira en 10.000 einstaklinga á ári sem séu að reyna að komast inn í landið.
Í gagnagrunni Interpol séu yfir 45 milljón vegabréf og skilríki sem hafi týnst eða verið stolið og Bandaríkin, sem hafi forystu um landamæravörslu í heiminum, beri meira en 300 milljónir gagna árlega saman við gagnagrunn Interpol. „Bandaríkin eru öruggari fyrir vikið,“ segir Noble, sem bendir á að opin landamæri án viðeigandi eftirlits með skilríkjum séu vatn á myllu hryðjuverkamanna. „Það er einfaldlega óábyrgt að kanna ekki gaumgæfilega öll vegabréf eða kanna auðkenni við landamæri á tímum alþjóðlegrar hryðjuverkaógnar,“ segir Noble, og bætir við að löng reynsla hans segi honum að það sé mun líklegra að hryðjuverkamönnum takist að fremja ódæðisverk sín ef „ríki kanna ekki almennilega skilríki þeirra sem fara yfir landamæri þeirra“.
Hér á landi hafa umræður um Schengen verið á villigötum og byggst á þeirri tálsýn að ytri landamæri svæðisins séu varin. Nú er komið í ljós með óyggjandi hætti að svo hefur ekki verið og litlar líkur á að svo verði nokkurn tímann, í það minnsta ekki í náinni framtíð.
Þá hefur því verið haldið fram að aðild að Schengen sé forsenda þess að geta haldið uppi nauðsynlegu eftirliti með glæpamönnum, en það hafa því miður reynst öfugmæli. Og eins og fram kemur í skrifum fyrrverandi forstjóra Interpol er aðgangur að gagnabanka þeirrar alþjóðlegu löggæslustofnunar fjarri því að vera háður því skilyrði að ríki séu í Schengen-samstarfinu.
Áköfustu áhugamenn um sífellt aukinn samruna innan Evrópusambandsins mega ekki heyra á það minnst að fallið sé frá mislukkuðu Schengen-samstarfinu, enda telja þeir samstarfið mikilvægt skref í átt að markmiðinu um evrópskt stórríki sem er öllu öðru heilagra. Slíkir menn hafa stigið fram og kvartað sáran undan umræðunni um Schengen hér á landi, meðal annars vel ígrunduðum varnaðarorðum forseta Íslands.
Engan þarf að undra að þeir sem taka engum rökum þegar kemur að þróuninni innan Evrópusambandsins eða aðildarumsókn Íslands að sambandinu skuli einnig þráast við í tengslum við Schengen-umræðuna nú. Erfiðara er að sjá hvers vegna þeir sem ekki sjá Evrópusambandið sem upphaf og endi alls vilja verja þetta misheppnaða og hættulega landamærasamstarf."

Eigum við nægilega orku?

Sú vitundarvakning sem nú er að verða í loftslagsmálum er lofsverð. Hún hlýtur að leiða til þess að notkun rafmagns aukist mjög á næstu árum. Munar þar mestu um samgöngur - opinberar sem einkabíla, fiskimjölsverksmiðjur, skipaflotann o.fl. Nú þegar hagkvæmustu orkukostirnir hafa verið virkjaðir er mörgum ofarlega í huga hvort Íslendingar eigi næga orku handa sjálfum sér. Sumir vilja leggja sæstreng til Skotlands til þess að selja Bretum agnarsmátt brot þeirrar hreinu orku sem þeir þurfa en talsverðan hlut af orku okkar.
Nú má búast við á næstu árum að orkunotkun fari vaxandi á næturnar þegar bifreiðareigendur fara að hlaða farkosti sína svo að þeir verði nothæfir morguninn eftir.
Er ekki kominn tími til að Íslendingar hugsi um eigin hag í orkumálum í stað þess að einblína eingöngu á hagsmuni erlendra stórfyrirtækja? Verður það ekki okkar stærsti skerfur til varðveislu andrúmsloftsins?

103 skrifuðu undir yfirlýsingu í Höfða

Síðustu dagar Kjarvals - listaverk í Útvarpsleikhúsinu

Síðustu dagar Kjarvals, sem Útvarpsleikhúsið flutti í dag, eftir Mikael Torfason er meistaraverk á allan hátt. Leikur, leik- og hljóðstjórn voru með miklum ágætum og nálgunin sannfærandi.
 Um leið og hlustað var rifjuðust ýmsar sögur upp af Kjarval, svo sem sú að Jónas frá Hriflu vildi sæma hann riddarakrossi hinnar íslensku fálkaorðu á afmæli hans 1935, en aðrir mótmæltu og sögðu að hann gæti átt það til að hengja hana aftan á sig og ganga með hana um Austurvöll - og svo vandræðagangurinn þegar hann var loksins sæmdur fálkaorðunni og neitaði að taka við henni. Tekinn var af öllum viðstöddum þagnareiður nema Hjálmtý Péturssyni sem sagði söguna. Jóhannes Kjarval var sjálfstætt ólíkindatól sem lét þjóðarandann aldrei segja sér fyrir verkum.
 Þau ár sem Kjarval dvaldi á Landakoti og síðar Borgarspítalanum fóru einnig af honum sögur. Og þegar hann lést var eins og hluti þjóðarsálarinnar hefði dáið með honum. Til hamingju með þetta góða höfundarverk, Mikael Torfason og aðrir aðstandendur.

Hatursáróður fríkirkjuprests í útvarpsmessu

Þessi pistill var skrifaður á meðan á útvarpsprédíkun stóð.

Um þessar mundir flytur séra Hjörtur Magni Jóhannsson útvarpsprédíkun úr Fríkirkjunni við Tjörnina. Hún er full af stóryrðum í garð Þjóðkirkjunnar og flokkast í raun undir hatursáróður eins og dunið hefur á eyrum hlustenda þegar presturinn tekur til máls í útvarpi.
Þótt Þjóðkirkjan sé ekki til fyrirmyndar að öllu leyti er þó engin ástæða til að ausa hana auri og svívirða starfsmenn hennar eins og séra Hjörtur Magni gerir í prédíkun sinni með því að líkja kirkjunni við levíta eða presta Gyðinga á dögum krists.
Vafalaust er það fjárskorturinn sem rekur hann til þessarar ókristilegu prédíkunar. Úr því að söfnuðurinn, sem klauf sig úr Þjóðkirkjunni, hefur ekki lengur áhuga á að leggja tíund a af eigum sínum til stofnunarinnar, er þá nokkuð annað en að leggja söfnuðinn niður? Þá gæti séra Hjörtur Magni stofnað sinn einkasöfnuð þar sem hann gæti prédíkað í friði um hatur sitt og andstyggð á Þjóðkirkjunni.
Í raun fer það að verða tímaskekkja að útvarpsmessur séu á dagskrá ríkisfjölmiðils. Í tæknivæddu samfélagi nútímans ætti hverri kirkju að vera í lófa lagið að senda út messur sínar á netinu. Þá gætu hlustendur valið messu til að hlusta á í stað þess að njóta eða þurfa að þola ræður eins og þá sem prestur Fríkirkjunnar við Tjörnina hefur flutt í dag.
Séra Hjörtur Magni ætti að breyta um stíl og hætta að ofsækja fjendur sína. Ræður hann skyldu vera lausnamiðaðar í stað þess að byggja á andstyggð og hatri eins og halda mætti að byggi innra með honum.

Ásgerður Halldórsdóttir - skjótráður bæjarstjóri

Ásgerður Halldórsdóttir, bæjarstjóri vor Seltirninga, tvínónar iðulega ekki við það sem hún tekur sér fyrir hendur.
Í dag voru skoðaðar aðstæður báðum megin Eiðistorgs og inni á torginu sjálfur. Í hópnum voru auk undirritaðs áður nefnd Ásgerður Halldórsdóttir, Gísli Hermannsson, framkvæmdastjóri umhverfissviðs bæjarins, Vala Jóna Garðarsdóttir og Rannveig Traustadóttir frá Þekkingar- og þjónustumiðstöð Blindra, sjónskertra og daufblindra einstaklinga.
Ákveðið hefur verið að fjarlægja steina af gangstétt austan við torgið auk steina og tilhöggvins grjóts sem er vestan við torgið sjálft og hinum megin Suðurstrandar, en þar liggja tilhöggnir steinar ofan á gangstéttinni. Þá verður komið fyrir hljóðbúnaði í gangbrautarljósum.
Einnig er gert ráð fyrir framkvæmdum sem eiga að hindra að óhöpp verði við stigana upp á aðra hæð torgsins og hugmyndir eru um leiðarlínur til þess að auðvelda umverð u torgið.
Vonandi takast þessar aðgerðir vel og verða fyrirmynd öðrum bæjarfélögum.
Starfsmenn Þekkingarmiðstöðvarinnar  höfðu orð á hversu ánægjulegt hefði verið að hitta bæjarstjórann, sem gerði ráð fyrir lausn vandans í stað þess sem ekki væri unnt að hrinda í framkvæmd.
Ef til vill er hér dæmigerður stíll kvenna á ferðinni? Vandamál eru til þess að þau verði leyst.

Glámskyggn héraðsdómur

Héraðsdómur Reykjavíkur er oftar en ekki býsna glámskyggn á málsatvik. Það sýndi sig í málum Öryrkjabandalagsins gegn stjórnvöldum um síðustu aldamót og nú upphefur dómurinn fjárlög framar mannréttindum. Fyrir 30 árum stóð svo á að einstaklingur fékk ekki ávísun á lyf sem vitað var að stórbætti heilsu hans. Þá dugðu samskipti við tryggingayfirlækni áður en allt fór í hnút. Neitun nauðsynlegrar meðferðar í máli því sem hér er á dagskrá, er ein staðreynd þess hvernig er að fara fyrir íslenska heilbrigðiskerfinu. Verður það ef til vill svo að efna þurfi til söfnunar svo að lifrarbólgusjúklingar fái leyfi til að lifa lengur á Íslandi?

Segir niðurstöðuna dauðadóm

Sek - áhrifamikið útvarpsleikrit

Leikritið Sek eftir Hrafnhildi Hagalín Guðmundsdóttur er áhrifamikið verk. Ástríðum er vel lýst án mikilla átaka. Verkið líður fram í sérstakri hrynjandi. Nokkuð er um klifanir sem eiga væntanlega að leggja áherslu á andrúmsloftið og þann viðbjóð sem viðgekkst.
Einangrunin og þögnin eru yfirþyrmandi og einsemdin þrungin örvæntingu.
Allir aðstandendur leiksins eiga lof skilið fyrir frammistöðu sína og túlkun: Höfundurinn, leikstjórinn, hljóðfæraleikarar, tónskáld og ekki síðst hljóðmaðurinn.
Tvisvar í verkinu þótti mér þó örla á smávægilegum mistökum. Barn biður föður sinn að kenna sér að rota og gera að sel. Undir eru hljóð úr fjörunni, kríugarg og brimalda. Í tali barns og föður er of mikill herbergishljómur.
Ég hlustaði á netinu til að forðast fm-bylgjusuðið og verður að hrósa Ríkisútvarpinu fyrir að hafa lagfært útsendinguna.
Sjálfsagt er að gefa þessu verki 5 stjörnur.

Ákveðin og um leið óræð ræða

Ólafur Ragnar Grímsson, forseti lýðveldisins, flytur jafnan athyglisverðar ræður við upphaf þings. Ræðan í dag skar sig ekki úr að þessu leyti.
Greinilegt er að forseti vor man Evrópusambandinu Icesave-málið og óar við hugmyndum um samruna Íslendinga við þetta ómanneskjulega fjölþjóðavald.
Einnig skildi hann fólk eftir í óvissu um það hvort hann hyggist sitja áfram á forsetastóli. Hann orðaði það sem svo að um síðustu þingsetningarræðu væri að ræða samkvæmt þessu umboði.

Varar við breytingum á stjórnarskrá

Magnaður flutningur á Orgelkonsert Jóns Leifs

Það var magnað að hlusta á flutninginn á Orgelkonserti Jóns Leifs á Proms áðan. Netútsending BBC var til svo mikillar fyrirmyndar að hljóðgæðin nutu sín til fulls í góðum heyrnartólum. Mikið væri þess óskandi að Ríkisútvarpið gæti verið með jafngóðar útsendingar á vefnum. Eins og reynslan hefur verið tel ég víst að alls konar yfirtónar rugluðu hljóminn í útsendingunni. Þetta sárnar sumum Seltirningum vegna þess að hlustunarskilyrðin eru hér ekki upp á hið allrabesta og því viljum við hlusta beint af netinu.
Flutningi konsertsins var gríðarlega vel tekið. Í útsendingunni - og e.t.v. hefur það verið svo í salnum - kaffærði orgelið stundum hljómsveitina. Það gerðist reyndar einnig í Hallgrímskirkju hér um árið, þegar Björn Steinar Sólbergsson flutti konsertinn. Undirritaður var svo heppinn að sitja á 3. bekk og naut flutningsins til fulls. En þeim, sem sátu fyrir aftan 5. bekk vað hann algert tónasull, eins og tónskáld nokkurt komst að orði. Í Albert Hall er tónninn fremur þurr af útsendingunni að dæma.

Davíð hýðir Gunnar Braga

Síðasta Reykjavíkurbréf Morgunblaðsins birtist í Mogganum í gær og vakti talsverða athygli. Lýðum má vera ljóst að Davíð Oddson ritaði bréfið, enda víkur hann að sjálfum sér beinum orðum og er því bréfið merk heimild um afstöðu til verkstjórnar í ríkisstjórn og ráðuneytum.
Þótt bréfið sé á köflum skelmislega skrifað eins og tíðkaðist á meðal MR-nemenda í lok 7. áratugarins er þó margt athyglisvert í málflutningi bréfritara. Þess vegna er það birt hér í leyfisleysi fólki til fróðleiks.

"Seinasta bréf fjallaði um efnahagslegar refsiaðgerðir og viðskiptaþvinganir bæði almennt og svo um síðbúna þátttöku Íslands í slíkum aðgerðum gegn Rússum og loks framlengingu þeirra í pukri.
Skynjuðu ekki alvöruna?
Þarna er um alvarlega aðgerð í eðli sínu að ræða og í tilviki Íslendinga var skyndilega ákveðið að beita mikilvægt viðskiptaland til áratuga refsiaðgerðum.
Í Reykjavíkurbréfinu var, sjálfsagt í barnaskap, gert ráð fyrir því, að íslensk yfirvöld og utanríkisráðuneytið sérstaklega, hefðu unnið sína heimavinnu með fullnægjandi hætti.
Þess vegna lauk Reykjavíkurbréfinu með þessum orðum: „Ekki hefur verið upplýst hvort fyrir liggi í utanríkisráðuneytinu skýrsla um það, hvaða efnahagslega áhætta fylgdi því að bjóða Ísland fram sem sjálfboðaliða í refsiaðgerðum. Slík skýrsla hlýtur þó að liggja fyrir og hafa verið kynnt í ríkisstjórn landsins áður en tillögur ráðherrans um refsiaðgerðir voru samþykktar.
Skýrslan hefur vafalítið verið rædd í utanríkismálanefnd, hugsanlega í trúnaði. Það er engin ástæða til að halda þeim trúnaði lengur. Hafi utanríkismálanefnd samþykkt þátttöku Íslands fyrir sitt leyti, eftir að hafa farið rækilega yfir áhættumat vegna þeirrar aðgerðar, er skiljanlegra að nefndin árétti nú í kór fyrra álit sitt án nokkurrar raunverulegrar skoðunar.
En sjálfsagt er og nauðsynlegt að yfirvöld birti almenningi nú þegar áhættumatsskýrsluna svo bera megi þær spár, sem þar koma fram, við þann veruleika sem nú blasir við.“
Eftir að hafa stappað svaðið og gefið ljónunum af tröppum Stjórnarráðsins á fjórtánda ár og svo í rúmt ár þar á eftir rjátlað um á ráðherraskrifstofu utanríkisráðuneytisins taldi bréfritari sig vita ekki verr en aðrir, hvaða kröfur væru gerðar til mikilvægra ákvarðana, sem legðu ríkar skuldbindingar á Ísland og í þessu tilviki mjög íþyngjandi skuldbindingar.
Það sem virtist óhugsandi
Það virðist ekki einu sinni hafa verið muldrað upphátt um svo mikilvæg efnisatriði, sem áhættu fyrir íslenska þjóðarbúið, svo færa mætti til bókar í ríkisstjórn eða í utanríkismálanefnd Alþingis.
Á síðasta kjörtímabili tíðkuðust vissulega slík vinnubrögð. Þáverandi forsætisráðherra las ekki samninga um Icesave áður en ríkisstjórnin sem ráðherrann var í forsæti fyrir samþykkti þá. Í framhaldinu gerði ráðherrann svo kröfur til stjórnarþingmanna um að þeir gerðu ólesnir það sama. Hótaði ráðherrann afsögn að öðrum kosti. Stjórnin sú rauk í að breyta stjórnarskrá landsins án þess að nokkur nauð stæði til þess og án þess að gerð hefði verið vönduð áætlun fyrir þær breytingar. Var stjórnarskrárferlið uppfært í sirkusbúning og má því nærri geta hverjir settu gleðiríkastan svip á sýninguna.
Sótt var um aðild að Evrópusambandinu fyrir Íslands hönd án atbeina þjóðarinnar og án þess að rætt hefði verið, innan stjórnarliðs eða í þinginu, hver hlytu að verða ófrávíkjanleg markmið Íslands með slíku.
Síðar kom á daginn að Evrópusambandið er löngu hætt að fara í samningaviðræður við umsóknarríki. Sambandið gengur lengra. Það beinlínis bannar slíkar viðræður og setur fram tilmæli til forsvarsmanna umsóknarríkja að þeir láti vera að ljúga því að löndum sínum að samningaviðræður eigi sér stað! Enginn hefur enn sagt Árna Páli Árnasyni samfylkingarformanni frá þessu og hann hefur ekki leitað neinna upplýsinga og heldur því enn að Ísland hafi farið í aðildarferli undir verkferlum sem tíðkuðust fyrir langa löngu og hafa ekki einungis verið lagðir af heldur beinlínis bannaðir.
Þessi dapurlegu dæmi frá síðasta kjörtímabili og annar slíkur vandræðagangur og óbrúklegt verklag áttu að heyra sögunni til við langþráð stjórnarskipti. En stundum virtist að utanríkisráðuneyti Íslands (og raunar fleiri ráðuneyti) hefði ákveðið að taka ekki þátt í stjórnarskiptunum og bíða ríkisstjórn Sigmundar Davíðs af sér.
Nýja ríkisstjórnin sýndi að hún vildi ekki gera veður út af þessum sérkennilegheitum og gerði „aðalsamningamann“ samningaviðræðna, sem fóru ekki fram, að ráðuneytisstjóra í utanríkisráðuneytinu. Reynslan af því liggur fyrir. Fagráðherrann tekur hins vegar heiti ráðuneytisins alvarlega og heldur sig helst utan ríkis og lætur „sína menn“ (eins og Össur kallaði þá og gerir víst enn) um alla stefnumótun, sem er létt verk, enda stefnan í stórum dráttum óbreytt. Reynslan af því er líka kunn.
En þar sem heimavinna og lágmarksáhættumat vegna aðildar Íslands að refsiaðgerðum gegn Rússum var ekki gert er komið í mikil óefni.
Reyndist enn ömurlegra
En að auki var ekki heldur athugað og kynnt viðeigandi aðilum hvert eðli viðskiptabanns á Rússa er.
Í ljós hefur komið að ekki er um eiginlegar viðskiptalegar þvinganir að ræða heldur diplómatískan bútasaum. Þetta kom vel fram hjá framkvæmdastjóra Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi í samtali hans við Bylgjuna sl. fimmtudag: „Það er engin þjóð í Evrópu, nú hvað þá Bandaríkin eða Kanada, sem hefur viðlíka hagsmuni af viðskiptum við Rússland hvað varðar matvæli, og það eru jú bara matvæli sem eru undir. Það eina sem er lokað á er innflutningur á þeim. Það þarf að hafa í huga að það eru enn þá full viðskipti í gangi á milli þessara landa allra saman. Það eru fluttir inn bílar frá Þýskalandi og tískufatnaður frá Ítalíu, og á móti kemur olía og gas til Þýskalands og Evrópu allrar, en það eru matvæli eingöngu sem þarna lenda undir og það er nú bara svo að Ísland er næststærsti innflytjandi á fiskafurðum til Rússlands af öllum löndum í heiminum og fyrir litla þjóð eins og okkar eru þetta náttúrlega gríðarlega stórir hagsmunir.“
Þessar upplýsingar eru svo sem nógu alvarlegar.
En aðrar og mun alvarlegri eru þessar: Þá væri einnig mikilvægt að átta sig á að ekki væri um almennt viðskiptabann að ræða, heldur væri bannið sniðið að þremur þáttum, hergögnum, viðskiptum við tiltekna banka og flutningi og frystingu eigna tiltekinna einstaklinga.
Viðskiptabannið er sem sagt lagað að hagsmunum þeirra sem ákvarðanir tóku um hvernig það skyldi útfært.
Óskoðað mál
Sagði enginn í utanríkisráðuneytinu ráðherranum frá því, þegar hann leit við heima, um hvers konar viðskiptabann væri að ræða? Og ef þeir gerðu það, kom hann þá þeim upplýsingum á framfæri við ríkisstjórnina?
Var ESB og Bandaríkjunum virkilega mikið í mun að fá loforð frá íslenskum yfirvöldum um að selja Rússum ekki hergögn? Eða að þeir hættu viðskiptum við tiltekna rússneska banka? Og að þeir frystu eignir Rússa á Íslandi? Á einhver Rússi eignir á Íslandi? Hélt utanríkisráðuneytið að þetta gæti verið mikilvægur þáttur þar sem svo mörg frystihús væru til staðar hér á landi?
Var enginn sem treysti sér til að upplýsa ESB og Bandaríkin um það, að sá her, sem íslenska ríkisstjórnin óttast mest, er svokallaður bloggher hinna virku á netinu. Þeim her tókst að koma í veg fyrir að Landhelgisgæslan mætti taka á móti fáeinum afskrifuðum vélbyssum Norðmanna, sem fást áttu gefins, áður en rokan hófst, en voru svo metnar fyrir siða sakir á upphæð sem bílasala auglýsti að fengist fyrir tveggja ára gamlan Range Rover.
Hafi bandamenn okkar talið að stórhætta væri á að íslensk yfirvöld kynnu að selja Rússum þessar byssur og þar með breytt valdajafnvæginu í heiminum, þá er sú hætta liðin hjá. Blogghernum og pírötum, sem sögðust kannast við þessi vopn úr tölvuleikjum sínum, má þakka það.
Benda hefði mátt bandamönnum á að teygjubyssur væru ekki lengur framleiddar á Íslandi. Íslensku varðskipin hefðu lengst af notast við danskar fallbyssur sem ekki hefði verið pláss fyrir á danska Þjóðminjasafninu og börn á leikskólaaldri notuðu þær vatnsbyssur sem til eru í landinu. Og hitt væri alkunna að síðasti boginn sem eitthvað mátti sín fór strenglaus með Gunnari í hauginn og Rimmugýgur Skarphéðins væri týnd og lyti þjóðminjalögum ef öxin fyndist. Ekkert fyrir Rússana að hafa þar.
Getur það virkilega verið að íslensk yfirvöld hafi talið nauðsynlegt að létta áhyggjum af vestrænum herveldum svo þau teldu ekki hættu á að Ísland kynni eitt og sér að efla herstyrk annars helsta kjarnorkuveldis heimsins?
Í fullri alvöru
Eða án alls gamans, datt engum einasta manni í hug að refsiaðgerðum gegn Rússum, sem sniðnar voru með framangreindum hætti, gætu Íslendingar ekki tekið þátt í.
Vafalaust er að hefðbundnir bandamenn okkar hefðu skilið þá afstöðu á auga bragði, hefði einhver haft manndóm til að skýra málið. Allir vitibornir menn hefðu séð að Íslendingar væru ekki að skerast úr leik. Þeir hefðu ekkert fram að færa til refsiaðgerða sem þannig voru saumaðar með kúnstsaum.
Hefðbundnir bandamenn okkar myndu aldrei hafa gert kröfu til þess, að Íslendingar yrðu sú þjóð sem mesta áhættu allra tæki vegna þátttöku í þessu veiklulega viðskiptabanni ESB og Bandaríkjanna. Það vita allir að þetta viðskiptabann skiptir engu. Það er olíuverðslækkunin sem gerir Rússum erfitt fyrir. Refsiaðgerðirnar eru hrein sýndarákvörðun. Hvernig gat það gerst að íslensk yfirvöld ákváðu að stefna álitlegum hluta íslensks útflutnings í stórhættu, af þeirri ástæðu einni að fréttir hefðu borist af því, að þriðji sendiráðsritari einhvers staðar hefði náð sambandi við eina aðstoðarskrifstofustjórann í íslenska utanríkisráðuneytinu, sem var í húsinu þegar hinn hringdi vegna málsins.
Hefur utanríkismálanefnd, sem samþykkti allt einum rómi í tvígang, án þess að skoða nokkurt gagn, fengið upplýsingar um það, við hvern íslenski utanríkisráðherrann ræddi áður en hann ákvað að óhjákvæmilegt væri að setja íslenskan útflutning í uppnám vegna refsiaðgerða, sem við gætum ekki lagt neitt til, þótt við fegnir vildum? Var það einvörðungu þriðji sendiráðsritarinn fyrrnefndi sem kom að málinu eða var það aðstoðarmaður hans sem náði í dyravörðinn í íslenska utanríkisráðuneytinu?
Er ekki þetta ball búið?
Hver sér ekki nú að það þarf að binda enda á þennan skaðlega flumbrugang án tafar?
Yfirvöld geta borið sig að með hverjum þeim hætti sem þeim þykir viðeigandi.
En þó er sú undantekning gerð frá þeirri reglu, að fyrsta skrefið í þá átt má alls ekki vera það, að starfsmenn utanríkisráðuneytisins semji bréf til ESB sem ráðherrann skrifi síðan blindandi undir.
Ef það telst vera eina færa leiðin þá er eins gott að henda þessum 35 milljörðum króna í hafið án frekari viðhafnar.
Og svo er auðvitað rétt að trufla ekki utanríkismálanefnd frekar. Sú nefnd hefur í ESB-málinu og nú í þessu rækilega sannað gagnsemi sína. Best er að fá engar fréttir af henni, nema þá helst þegar hún afgreiðir mál einum rómi. Þá er rétt að kynna sér alls ekki niðurstöðuna."