Nokkur orð um ljósmæður

Um nokkurt skeið hefur staðið sú alvarlegasta vinnudeila sem fólk hefur orðið vitni að hér á landi.

Þessi stétt, sem nú berst fyrir réttmætum kjörum sínum, hefur háð hverja deiluna á fætur annarri án þess að tekist hafi að leiðrétta hlut hennar. Þetta eru eingöngu konur.

Árið 2008 stóð enn ein deilan yfir og greinilegt var að hugur almennings var með ljósmæðrum, eingöngu konum.

mér var sem blaðamanni Morgunblaðsins fengið það hlutverk að fjalla um deiluna. Gat ég ekki betur skilið á þáverandi formanni að ljósmæðrum væri í raun haldið niðri vegna kynferðis síns. Þær eru konur!

Eftir að nám ljósmæðra var lengt og þær, sem komið hafa inn í stéttina, hafa orðið að ljúka hjúkrunarnámi áður, hafa kjör þeirra ekki batnað með hliðsjón að aukinni menntun. Er það vegna þess að þær eru konur?

Jafnvel hagsmunasamtök háskólafólks þótt framkvæmdastjórinn sé kona. bregst þeim.

Eftir því sem best verður skilið felast kröfur þeirra í meginatriðum í því að menntun verði metin til launa, þótt þær séu konur.

Yfirlýsingar fjármálaráðherra eru eins og að hann hafi annaðhvort ekki skilið um hvað deilan snýst eða ekki kafað ofan í forsendur hennar, en hann er karl.

Gerðardómur hefur reynst ljósmæðrum og öðru launafólki hættuspil og því eðlilegt að ljósmæður hafni þeirri tillögu. Það má heita í meira lagi undarlegt að þrjár konur, heilbrigðisráðherra, sáttasemjari og forsætisráðherra standi ráðþrota frammi fyrir þeirri eyðileggingu se nú er að verða í íslensku samfélagi.

Launajöfnun á grundvelli reynslu og menntunar eru ekki verðbólgumál, jafnvel þótt konur eigi hlut að máli.

Hver verður ábyrgð ríkisstjórnarinnar verði barns bani af völdum þessarar deilu?

 

Íslendingar eru hálgerðir afturkreistingar í aðgengismálum á flestum sviðum!

Stundum finnst mér Íslendingar standa sig sæmilega í aðgengismálum, en iðulega vakna ég upp við vondan draum.
Nú hefur tvennt orðið á vegi mínum sem veldu mér undrun.
1. Fyrir skömmu var mér bent á dýrðarforrit sem gerir sjónskertu og blindu fólki kleift að lesa pdf-skjöl. Ég keypti það eftir dálitla prófun og varð ekki fyrir vonbrigðum fyrr en ég náði í pdf-útgáfu Fréttablaðsins. Þrátt fyrir ítrekuð tilmæli setur blaðstjórnin einga hausa eða önnur leiðarmerki inn í þessa útgáfu og verður maður því að skruna gegnum allt blaðið. Er Fréttablaðið ætlað sumum en ekki öllum?

2. Í dag fórum við á Listasafn Einars Jónssonar. Að vísu er ég orðinn löngu leiður á söfnum og hef reyndar aldrei jafnað mig almennilega á þeim eftir fyrstu ferð mína í Þjóðminjasafnið á 7. áratug síðustu aldar.
Mig furðaði á aðgengi að listasafninu. Klöngrast þarf upp tröppur að aðalinganginum. Þar er ekkert handrið að styðjast við. Inngangur, sem er bakdyramegin, væri auðveldlega breytanlegur svo að hentaði fólki í hjólastól eða með skerta færni.
Þegar inn í safnið er komið eru stigar upp og ofan en engin lyfta. Nú minnist ég þess að hafa heyrt og lesið um endurbætur á húsnæði safnsins. Er það samkvæmt stefnu eiganda þess, sem er væntanlega Reykjavíkurborg, að safnið eigi að vera aðgengilegt sumum en ekki öllum?
Íslendingar eru miklir eftirbátar í aðgengismálum á Norðurlöndum og þótt víðar væri leitað.
Ég sat einu sinni í norrænni f´dómnefnd um aðgengi að söfnum, það var rétt eftir aldamótin. Þá var ekkert íslenskt safn svo aðgengilegt að ástæða væri til að veita því aðgengisverðlaunverðlaun. Félagar mínir í nefndinni töldu þetta ófært og lögðu til að stofnaður yrði nýr flokkur vegna umbóta sem hefðu leitt til takmarkaðs aðgengis. Ég taldi það af og frá og hlaut talsverðar ákúrur forstöðumanna listasafna hér á landi fyrir.

Sagt var: "Ef þið gerið of miklar kröfur fáið þið engu framgengt."

Nú er vitað að víðs vegar um heim eru gerðar smávægilegar breytingar á fornum byggingum til þess að þær verði aðgengilegar. Hús eru yfirleitt þannig gerð að unnt er að laga sitthvað að kbreyttum kröfum. Sums staðar hefur tekist vel í slíkum málum hér á landi en vanrækslan er æpandi áberandi víða.

Hvaða flokkur í borgarstjórn Reykjavíkur ætli hafi aðgengismál á sinni könnu, Sjálfstæðisflokkurinn eða sósíalistaflokkurinn?

Tímaskekkja í í samfélagi nútímans

Fram á miðja síðustu öld voru ítök þjóðkirkjunnar svo sterk að efnt var til messu hvenær sem eitthvað stóð til.
Ein af mínum fyrstu minningum er frá því er Ólafur Noregskonungur kom hingað til lands, að mig minnir 1957. Þá var hann drifinn í messu.

Á þjóðhátíðardegi vorum, 17. júní, hefjast hátíðarhöld dagsins með messu og í morgun var í dómkirkjunni í Reykjavík vitnað í Gamla testamentið þar sem Guð segist ætla að vera góður við þá sem hann úthlutaði landi (væntanlega Gyðingum) og ætli sér aldrei að yfirgefa þá.

Þótt margt viskulegt hafi verið ritað í Gamla testamentið er sumt sem ærin ástæða væri til að staldra við - eins og við suma spámennina sem stöppuðu stáli í þjóð sína m.a. vegna væntanlegrar heimarar frá Babílon. Þessi boðskapur er enn í gildi á meðal Gyðinga og er væntanlega afsökun fyrir hegðun ísraelskra stjórnvalda á vorum tímum.

Þeir prestar, sem þjóna fyrir altari og lesa texta dagsins, ættu að hugsa sig um tvisvar þegar þeir glugga í þessa texta og ausa úr meintum viskubrunni spámannanna yfir íslenska þjóð - viskubrunni sem sumir drukkna í vegna aðgerðarleysis hins alþjóðlega samfélags.

Gleðilega þjóðhátíð.

Helgar tilgangurinn meðalið?

Í barnæsku minni var föstudagurinn langi lengsti og leiðinlegasti dagur ársins. Það bætti þó úr að mamma var ævinlega með hátíðarkvöldverð þann dag og síðan aftur á páskum.
Margir leiða hugann að píslum Jesús krists á þessum degi og ekki skal farið í grafgötur að hann hafi verið krossfestur á þessum degi.
En margt í frásögninni um aðdragandann og það sem á eftir fór er í huga mér miklum vafa undirorpið.

Á nokkrum stöðum í Nýja testamentinu er sagt að hitt og þetta hafi gerst til þess að orð rirningarinnar mættu rætast. Dregur það óneitanlega úr sannleiksgildi frásagnanna, enda hafa skrásetjarar seinni tíma þurft að fina til þess rök sem þeir greindu frá svo a frásögnin væri í samræmi við áður ritaða spádóma.

Þá hafa nokkrar frásagnir guðspjallanna hreyft illa við mér og þær standast hreinlega ekki líffræðilegar forsendur.

1. Jesús læknaði blinda menn. Hafi þeir verið áður blindir í nokkur ár er ólíklegt að þeir hafi getað nýtt sjón sína sér til gagns. Við höfum lifandi dæmi um þetta fyrir augunum hér á landi og annars staðar.

2. Hið sama á við um lamaða fólki og mannin sem tók sæng sína og gekk. Hafi þetta fólk verið lamað í nokkur ár eða jafnvel frá fæðingu hefur það orðið að njóta mikillar endurhæfingar. En sumt verður ekki endurhæft hafi það verið gallað frá upphafi.

Þegar ég var barn kölluðu iðulega fullorðnar konur á eftir mér: "Guð gefur blindum sýn!" Ég verð að viðurkenna að ég lagði fæð á þær fyrir vikið og enn verður mér ónotalega við þegar ég er minntur á það af skynsömu fólki að fyrsta kfaftaverk krists hafi verið að lækna blinda menn.

Flest í boðskap Jesúsar er mannbætandi. En sumu má sleppa og þar á meðal þessum kraftaverkasögum og sögunni um talenturnar.

Íslenskir skattsvikarar og sannkristinn smiður

Katrín Jakobsdóttir hefur um nokkurt skeið verið minn uppáhálds stjórnmálamaður og ráðherra. Ég er að vísu ekki í flokknum af persónulegum ástæðum því að á meðal áhrifafólks eru þar einstaklingar sem þjást af of miklum siðferðisskorti til þess að ég telji mig eiga samleið með þeim. Vanþroski minn er slíkur.
Í morgun greindi Ríkisútvarpið frá ræðu sem Katrín flutti í gær á ráðstefnu hjá OECD. Þar fullyrti hún að skattsvik væru hluti af þjóðarvitund Íslendinga, ef ummælin eru trúlkuð réttilega. Rakti hún það til norskra landeigenda sem felldu sig ekki við að greiða Haraldi hárfagra skatta og fóru því úr landi.
Haft var eftir Katrínu að umræðan gegn skattsvikum hefði í raun ekki komist á flug fyrr en eftir hrun. Minntist ég þá þess sem gerðist á 7. áratugnum í ónefndum kaupstað á Íslandi að verkafólk í fiskvinnslu greiddi jafnvel hærri skatta en sumir atvinnurekendur.
Katrín hefur kannski bætt því við að enn sé fólk sem svíkur bligðunarlaust undan skatti en ætlast þó til fullrar þjónustu frá hinu opinbera.
 Ég hef hitt ýmsa skattsvikara í áranna rás og hafa þeir verið misjafnelga óskemmtilegir. Minnisstæðastur er mér maður sem verslun nokkur mælti með til að setja saman húsgögn. Hann var í kristnum söfnuði í Kópavogi, bjó með íslenskri konu sem hann hafði kynnst í Guðs eigin landi, átti með henni börn, en hún leigði hjá honum og einhverjar tilfæringar í öllu þessu voru til þess ætlaðar að komast hjá sköttum og skyldum.
Þegar kom að uppgjöri vegna húsgagnasamsetningarinnar krafðist hann nótulausra viðskipta. Þar sem hann hafði vitnað oft í bæði testamentin í samræðum okkar spurði ég hvort hann myndi eftir því sem frelsarinn hefði sagt um að greiða keisaranum það sem keisarans væri og guði það sem tilheyrði honum.
"Mig varðar ekkert um einhvern andskotans kóng eða keisara," svaraði hann.

Hrefna Jónsdóttir frá Hásteinsvegi 50 í Vestmannaeyjum - minning

Í gær var borin til grafar gömul vinkona og nágranni frá Vestmannaeyjum, Hrefna Jónsdóttir, en foreldrar hennar reistu sér hús við Hásteinsveg 50.
Móðir hennar, Halldóra Jónsdóttir, ævinlega kölluð Dóra Jóns, var vinnukona hjá foreldrum mínum og varð af því einlæg vinátta milli fjölskyldnanna. Þær Hrefna og Guðrún systir mín léku sér saman og við Guðrún, systir Hrefnu, vorum einnig leikfélagar, trúlofuðumst þegar hún var 7 ára og ég ári eldri.
Af því hlaust mikill þrýstingur og ótæpilega hörð stríðni sem endað á því að ég sleit trúlofuninni.:)
Hrefna bjó lengi erlendis, var langdvölum í Þýskalandi og seinni hluta ævinnar í Bandaríkjunum þar sem hún lést í janúar síðastliðinn, á 78. aldursári. Þar rak hún gallerí sem var á meðal 35 virtustu fyrirtækja þessarar tegundar þar í landi.

Þegar við tvíburarnir fæddust þóttust þær Hrefna og Guðrúnar heppnar því að þær voru tvær og við tveir.
Fyrsta minning mín er tengd Hrefnu. Ég var í barnavagni, sá birtuna fyrir utan og heyrði þær stallsystur spjalla saman. Vagninn vaggaði mjúklega, logn var á  og ilmur af sængurfötunum. Mér leið undursamlega og sveif inn í draumheima.
Þessi minning er afar skýr þótt ég hafi sennilega verið á öðru ári - ein þeirra minninga sem ylja mér um hjartaræturnar þegar ævinni vindur fram.

Ég hitti stundum Hrefnu hjá móður hennar og hún bar ætíð með sér einhvern sérstakan blæ að utan, umræðuefni, skoðanir og tónlist sem heyrðist hvergi annars staðar en hjá henni.
Blessuð sé minning hennar.

Ólánsmál

Var ekkiLandsréttur andvana fæddur? Dómnefndin skilaði tillögum um dómara þar sem konur voru í minnihluta og dómsmálaráðherra greip til sinna ráða. Meirihluti þingsins samþykkti gjörninginn án teljandi athugasemda og síðan hófust sumarleyfin. Hér er á ferðinni dæmigerð íslensk stjórnsýsla þar sem hrapað er að hlutunum. Þótt framganga dómsmálaráðherrans sé síst til eftirbreytni mætti Alþingi huga betur að eigin gjörðum og hegðun í þessu máli. Í raun þyrfti að ógilda lögin um Landsrétt og taka allt ferlið til endurskoðunar.

Ábyrgð Alþingis og Kjararáð

Þessi darraðardans hófst með úrskurði Kjararáðs á haustdögum 2016. Alþingi hafði ekki og hefur ekki enn haft burði til þess að breyta hinu ólánlega fyrirkomulagi sem hefur jafnan orðið til þess að setja allt á annan endann. Síðan bættust við upplýsingar um kjarabætur hjá Landsvirkjun. Forseti Íslands er í raun sá eini sem reyndi að bregðast við þessum ólánsúrskurði Kjararáðs sem virðist veruleikafirrt á svo mörgum sviðum. Það bíður því núverandi þings og stjórnar erfitt verk ef koma á í veg fyrir stórátök árið 2019.

Vopnaflutningar íslenskra flugfélaga

Air Atlanta er ekki eina íslenska flugfélagið sem hefur flutt vopn hingað og þangað um veröld alla.
Það var dapurlegt að fylgjast með formanni Framsóknarflokksins í kvöld að reyna að verja þetta siðlausa athæfi vopnlausrar þjóðar án leyniþjónustu. en hér skal sögð saga frá upphafi 9. áratugar síðustu aldar.

Upp úr 1980 fóru að berast hingað þráðlausir símar sem menn notuðu óspart til þess að hringja hver í annan. Hitt vissu fæstir að símarnir voru með sendi á svipaðri tíðni og Reykjavíkurradíó og aðrar strandstöðvar og heyrðust því samtölin í allt að 3-4 km fjarlægð. Ég minnist þess að haa vakið athygli nokkurra Seltirninga á þessu og hlaut ég miklar þakkir fyrir.

Eitt sinn heyrði ég m.a. frænda minn, Hrafn Gunnlaugsson tala í slíkan síma, en ég bjó þá vestur á Seltjarnarnesi og hann austur á Fálkagötu. Hringdi ég til hans á milli samtala og varaði hann við. Honum varð hverft við þegar hann áttaði sig á þessu.

Sama kvöld vildi svo til að maður nokkur, búsettur á Seltjarnarnesi, átti samræður við félaga sinn og var efni þess vopnaflutningar flugfélags sem þeir áttu hlut í og unnu hjá. Ég hljóðritaði samtalið sem endaði þannig: "Þetta verður að vera topp síkrit og má ekki ræða það við aðra."
Hér var um að ræða flutninga á vopnum til Írans ef ég man rétt, en það tók þátt í átökum, klerkastjórnin tekin við og vopnasölubann á landið. Fleiri vopnaflutninga bar reyndar á góma ef ég man rétt.

Örlög segulbandsins urðu þau að skömmu síðar hljóðritaði ég úr BBC samtal við Vigdísi Finnbogadóttur, firna skemmtilegt eins og von og vísa Vigdísar var.
Ég lánaði kunningjakonu minni segulbandið og benti henni á að í upphafi spólunnar væri símtal sem væri dálítið hættulegt.

Það fór reyndar svo að málið komst upp m.a. vegna þessa viðtals á spólunni og hef ég svo sem aldrei skammast mín fyrir minn þátt í málinu.

Undanbrögð og flótti eru dæmi þess sjúklega hugarfars sem einkennir embættisfærslur of margra ríkisstarfsmanna hér á landi. Gegn því þarf að ráðast og það með hörku. Það er ömurlegt til þess að hugsa að fólk, sem flestir þekkja af góðu einu, hafi lífsviðurværi sitt af því að aðstoða við dráp á saklausu f´´ólki, þar á meðal börnum og enn verra er þó skeytingarleysi íslenskra stjórnvalda.

Ásmundur fer ekki að tilmælum Alþingis

Björn Levi, þingmaður Pírata á Alþingi, fékk svör við spurningum um akstur þingmanna.
Eftirtektarvert var að sá, sem ók lengst, náði 48.000 km á ári. Það skal tekið fram að ég þekki einstakling sem nær slíkum kílómetrafjölda, en hann vinnur við ákveðna tegund aksturs og býr rúmlega 50 km frá miðborg Reykjavíkur.
Ásmundur Friðriksson hljóp fram á völlinn og greindi frá því að hann væri methafi aksturspeninga þetta árið og fékk fyrir það 385.000 kr. á mánuði. Sagði hann allt samkvæmt reglum og akstursbók.
Í pistli Björns Levi sem birtist í morgunblaðinu segir m.a.:
"Alþingi hefur nefnilega tekið upp á því á undanförnum árum að fá þingmenn til þess að vera frekar á bílaleigubílum. Í svari við annarri fyrirspurn frá mér kemur til dæmis fram að þegar þingmenn Norðvesturkjördæmis skiptu frá akstursdagbókum yfir á bílaleigubíla lækkaði kostnaður samkvæmt akstursdagbók um 10 milljónir á ári og kostnaður við bílaleigubíla hækkaði um 4 milljónir. Það var sem sagt 6 milljón króna sparnaður af því að þingmenn notuðu bílaleigubíla í stað eigin bíls og akstursdagbókar."
Nú er það deginum ljósara að Ásmundur fær greiddan kostnað vegna aksturs á milli þings og heimilis og fleir sposlur fær hann auk þingfararkaups.
Þrátt fyrir meintan heiðarleika Ásmundar læðist að sumum sá ónotagrunur að nokkur græðgi búi þar undir.
Fjórar milljónir á ári - og hversu margar þau ár sem hann hefur á þingi?
Þessar milljónir getur hann, ef vilji er fyrir hendi, notað til þess að endurnýja bifreið sína og veitir sjálfsagt ekki af vegna þessa mikla aksturs.
Er það þess vegna að Ásmundur vill ekki fara að tilmælum Alþingis um að nýta fremur bílaleigubíla eða önnur úrræði sem bjóðast?
Það virðast fleiri en dómsmálaráðherra úr þingliði "soðningaríhaldsins" eins og Oddsteinn Friðriksson orðaði það,  sem þurfa athugunar við. Réttast væri að gera öll fjármál þingmanna opinber í stað þess að þráast við eins og Alþingi hefur ákveðið.